ارزیابی مولفه های کیفیت محیطی بر الگوهای رفتاری در فضاهای علمی و پژوهشی

در قرن معاصر موضوع رابطه انسان و محیط و قابلیت ترجمه ی آن به زبان طراحی محیط و معماری مورد توجه پژوهشگران این حوزه ی روانشناسی و معماری بوده است. در این راستا شناخت انسان و ویژگی های محیط زندگی و اطراف او ، و چگونگی برقراری رابطه میان این دو عامل اهمیت دارد. این مقاله مروری تحلیلی بر دانش روانشناسی محیط، رابطه ی دو سویه بین محیط و انسان و همچنین نظریه ها و مکاتب این حوزه و تاثیر کیفیت محیط ساخته شده بر رفتار و روان بشر داشته است. در این بررسی مشخص گردیده که از تعامل دو حوزه علوم رفتاری و معماری، دانش میان رشته ای »روانشناسی محیطی«۱ به تکوین رسیده و نظریه های طراحی بر پایه نیازها و درک انسان از محیط زندگی تدوین گردیده است، لذا می توان روانشناسی محیطی را عرصه مشترک معماری و علوم رفتاری۲ قلمداد کرد. هدف معماران از پرداختن به این دانش، تحلیل رابطه انسان و محیط و کاربرد آن در طراحی معماری است.این مقاله با مروری کوتاه بر روند ایجاد گسترش روانشناسی محیطی و ارتباط آن با طراحی شهری سعی در معرفی این دانش نوین به معماران،طراحان شهری و معماران طراحی منظر دارد.مقاله مزبور همچنین توجه خود را به معرفی مفاهیمی در روانشناسی محیطی چون تعامل انسان وطبیعت، نفوذپذیری،گوناگونی، خوانایی، انعطاف پذیری، غنای حسی، رنگ تعلق، تناسبات بصری مکانی که میتواند اهمیت ویژه ای برای طراحان محیطی داشته باشد، معطوف ساخته است و همچنین به بررسی اثر پذیری رفتاری شهروندان از فضاهای علمی – پژوهشی پرداخته است . هدف از این مقاله ارائه الگوهایی کاربردی از دانش روانشناسی محیط در تعامل با معماری منظر و فضاهای ساخته شده است که می توان در ساماندهی زندگی معاصر در راستای زمینه سازی برای سبک زندگی از آن بهره جست ،در نهایت مکانیزم های مورد نیاز برای تاثیر متقابل انسانومحیط و طراحی منظر و بناها مورد بررسی قرار گرفته شود.

Keywords:

الگوهای رفتاری , روانشناسی محیط , طراحی منظر , مولفه های کیفیت محیطی