برآورد نیاز آبی و نیاز آبیاری درخت پسته در شهرستان بافق

تخمین تبخیر - تعرق گیاه در شرایط واقعی حاکم بر آن از نظر نحوه مدیریت ، کیفیت منابع آب و خاک و تنش های محیطی وارده به آن اهمیت ویژهای در بهبود مدیریت آبیاری آن منطقه دارد. این پژوهش به منظور بررسی و تعیین نیاز آبی و برنامه ریزی آبیاری درخت پسته در شهرستان بافق استان یزد انجام شد . بدین منظور برای محاسبه تبخیر-تعرق گیاه مرجع از معادله تلفیقی فائو-پنمن -مانتیث استفاده شد. همچنین برای محاسبه تبخیر-تعرق گیاه مرجع و مقدار بارندگی موثر از دادههای اقلیمی پنج ایستگاه هواشناسی ( از سال ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۰) استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که از ۲۰ آبان تا ۲۰ فروردین به دلیل فصل خواب درخت پسته و همچنین وقوع بارشهای پاییزی و زمستانی نیازی به آبیاری و برنامه ریزی آبیاری برای درختان پسته این منطقه نیست . به همین علت در این پژوهش طول دوره آبیاری از ۲۰ فروردین تا ۲۰ آبان ( ۲۱۶ روز) در نظر گرفته شده است . نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که در طول دوره آبیاری در شهرستان بافق بارندگی موثر (حدود ۴۰ میلی متر) سهم کافی در تامین آب مورد نیاز درخت پسته نداشته و در طول این دوره نیاز به آبیاری تکمیلی وجود دارد. همچنین مشاهده شد که بیشترین مقدار تبخیر - تعرق درخت پسته در مردادماه، معادل ۸/۲۳۵ و کمترین مقدار تبخیر - تعرق درخت پسته در فروردین ماه، معادل ۴۸ میلی متر بود. مقدار کل تبخیر - تعرق درخت پسته معادل ۴۳/۱۳۳۷ میلی متر برآورد گردید. همچنین مقدار نیاز آبیاری خالص درخت پسته در ۲۱۶ روز معادل ۴۳/۱۲۹۷ میلی متر یا ۳/۱۲۹۷۴ مترمکعب در هکتار می باشد. پیشنهاد می گردد در شهرستان بافق ، مطالعات لایسیمتری دقیقی جهت ارزیابی و واسنجی روشهای مختلف برآورد نیاز آبی درخت پسته انجام گردد و در راستای برنامه ریزی آبیاری و افزایش بهرهوری آب مورد استفاده قرار گیرند.

Keywords:

تبخیر-تعرق , نیاز آبی , نیاز آبیاری , درخت پسته , شهرستان بافق