مدیریت و برنامه ریزی حکیمانه در قرآن و روایات

این پژوهش با نام «مدیریت و برنامه ریزی حکیمانه در قرآن و روایات» در پی آن است تا جایگاه، ارکان، فواید و الگوهای برنامه ریزی و مدیریت در قرآن کریم را روشن سازد. مدیریت یعنی حسن تدبیر در اجرای امور جهت نیل به اهداف تعیین شده. برنامه ریزی عبارت است از مجموعه فعالیت های منظمی که از تعیین هدف شروع می شود و با انتخاب روش ها و وسایل متناسب با هدف ادامه پیدا کرده، سپس به اجرا در می آید و ارزشیابی می گردد. حکمت نیز به معنی شناخت و فهم دین است. از نگاه آیات و روایات، برنامه ریزی از وظائف اصلی مدیریت شناخته شده است و نقش بی بدیلی در موفقیت، پیشرفت، کارآیی و اثر بخشی مدیران دارد و مومن بصیر، در جایگاه مدیری موفق، کمال استفاده را از برنامه ریزی می برد. ضرورت آن برای رسیدن به اهداف و مقاصد، به ویژه اهداف کلان و سرنوشت ساز قابل انکار نیست. بر این اساس، نگارنده با جستجو در منابع دینی، به پرسش هایی مانند «چیستی جایگاه مدیریت و برنامه ریزی»، «چیستی ارکان برنامه ریزی»، «چیستی فواید برنامه ریزی» پرداخته و الگوهای مدیریتی قرآنی را تبیین کرده و در قالب تحقیقی بنیادین و با روش نقلی و وحیانی، پرسش های یاد شده را پاسخ داده است. ارکان برنامه ریزی شامل هدفمندی و آینده نگری می شود. فواید برنامه ریزی عبارت است از: جلوگیری از پشیمانی، آینده نگری و پیش بینی سختی ها و مشکلات و بهره وری بهینه از منابع. حضرت سلیمان (ع)، حضرت یوسف (ع) و حضرت ذوالقرنین (ع) از جمله الگوهای مدیریت و برنامه ریزی در قرآن به شمار می روند که تدبیر ایشان در مدیریت و برنامه ریزی تبیین گشته است.

Keywords:

جایگاه مدیریت , برنامه ریزی حکیمانه , فواید برنامه ریزی , الگوهای مدیریت.