تحلیل نقوش سنگ قبر در اصفهان و شیراز (موردپژوهی: روستاهای حنا، قصر قمشه، امام زاده عمادالدین و قلات) با رویکرد اسطوره شناسی

نقوش تزئینی در سنگ قبرها، بازخوردی از شرایط فرهنگی، اجتماعی و دینی است که در قالب نقوش حیوانی، گیاهی، هندسی، انسانی، کتیبه نگاری و نقوش نمادین به کار رفته اند. ایل قشقایی در طول تاریخ نقش مهمی در اتفاقات سیاسی و اجتماعی داشته است. باتوجه به اهمیت و ضرورت آشنایی با پیشینه فرهنگی و هنری اقوام مختلف، پژوهش حاضر باهدف بررسی اسطوره ای نقوش به کاررفته در سنگ قبرهای ایل قشقایی در اصفهان و شیراز (روستای حنا، قصر قمشه، امام زاده عمادالدین و قلات) به روش کتابخانه ای و میدانی با رویکرد توصیفی-تحلیلی به این سوالات پاسخ می دهد؛۱- نقوش به کاررفته در این قبور بیان کننده چه مفاهیمی هستند؟۲- ارتباط نقوش با اسطوره ها و فرهنگ مناطقشان چیست؟ نتایج این پژوهش نشان می دهد نقوش حکاکی شده بر روی سنگ قبرها تحت تاثیر سه علت، بینش اساطیری و اعتقادات مذهبی و تاثیر از محیط به وجود آمده است.همچنین دراین بین جنبه قهرمانی اسطوره حائز اهمیت است و تاثیر زیادی در روند شکل گیری این نقوش دارد و باتوجه به این موضوع که سنگ قبرها بعد از ورود اسلام به ایران است، به این نتیجه می رسیم که تاثیر دین اسلام بر این نقوش بسیار زیاد بوده و نیز بیانگر علایق، دلبستگی های فردی متوفی و بازماندگان، اعتقادات، موقعیت مکانی و زمانی و نمودی از فرهنگ جامعه هستند.

Keywords:

سنگ قبر , اسطوره , نماد , ایل قشقایی