روح لطیف و روحانی انسان در اثر انس و آویزش با جسم و تمنیات جسمانی، روز به روز از جهان علوی و نیستان روحانی دورتر می شود و از عروج و پرواز به آسمان ها باز می ماند، آلایش های فریبای جهان ماده، چنان پروبال مرغ روح را می بندد که در حیات این جهانی، احساس دلتنگی و حزن می کند. بی شک گام نهادن در گلستان عبادت و نیایش معبود و سیراب ساختن روح از چشمه زلال و نورانی
نماز و ذکر خدا، وی را از رنج و قبض ناشی از دوری از باغ ملکوت رهایی می بخشد و انسان را در کسب کمالات و فضایل اخلاقی دستگیری می کند؛ زیرا به حکم صریح قرآنی، اقتضای طبیعی
نماز این است که نمازگزار را از زشتی ها و پلیدی ها پاک مبرا سازد.(عنکبوت، آیه ۴۵) شایان ذکر است که
نماز مانند جمیع عبادات ظاهری دارد و باطنی، صورتی دارد و معنایی. صورت ظاهری نماز، همان آداب و حرکات و اوراد و اذکار است. اما باطن
نماز حضور قلب، صفای باطن و آراستگی به فضایل اخلاقی است. بنابراین توجه به اصل و گوهر
نماز از سوی نمازگزار از یک سو سبب
طهارت ظاهر و کالبد نمازگزار و از سوی دیگر موجب مهارت باطن و نورانیت دل او خواهد شد.در این جستار، نگارنده بر آن است با پرداختن به انواع طهارت، نقش
نماز و ذکر خدا را در تطهیر
ظاهر و باطن نمازگزاران، مورد بحث و بررسی قرار دهد.