شرایط فیزیکوشیمیایی تبلور کانی آمفیبول گرانیتوئید هراران (بخشی از توده گرانیتوئیدی لاله زار در شهرستان بافت استان کرمان)

توده گرانیتوئیدی لاله­زار از مهم­ترین فازهای ماگمایی کمربند ارومیه-دختر بوده و در جنوب­شرق این کمربند در استان کرمان واقع است. بخشی از این توده گسترده در بخش جنوبی منطقه هراران رخنمون دارد که بر اساس بررسی­های سنگ­نگاری، این سنگ­های آذرین از جنس گرانودیوریت و دیوریت و دارای کانی­های کوارتز، پلاژیوکلاز، آمفیبول، بیوتیت، پیروکسن و کانی­های کدر هستند. جایابی نمونه­های آمفیبول این توده گرانیتوئیدی بر نمودارهای رده­بندی نشان می­دهد که آمفیبول­ها کلسیمی و از نوع هورنبلند هستند. این آمفیبول­ها، آذرین و مربوط به سری ماگمایی آهکی قلیایی و از نوع آمفیبول­های فرورانش (S) هستند که در محیط فرورانش تشکیل شده­اند. محاسبه فشار و دمای تشکیل این آمفیبول­ها با روش­های مختلف نشان داد که این آمفیبول­ها در دمای ۶۵۰ تا ۷۹۸ درجه سانتی­گراد و فشار ۹/۰ تا ۳/۲ کیلوبار تشکیل شده­اند. همچنین گریزندگی اکسیژن ماگما در زمان تشکیل آمفیبول بالا بوده و این کانی در اعماق ۵ تا ۷ کیلومتری زمین ایجاد شده است. بر اساس روابط بین برخی از عناصر اصلی این آمفیبول­ها، جانشینی­های چرماکیتی (جانشینی Al به­جای Si, Fe و Mg) و جانشینی ادنیتیک (جانشینی Si به­جای AlIV، Na یا K) در این آمفیبول­ها رخ داده اما جانشینی نوع گلوکوفان، ریبکیت و ریشتریت در آنها انجام نشده است.

Keywords:

Hararan , substitution , oxygen fugacity , هراران , جانشینی , گریزندگی اکسیژن.