قلمرو رعایت حریم خصوصی متربیان در مراکز آموزشی از دیدگاه فقه تربیتی

برخورداری از حق حریم خصوصی و رعایت آن از سوی دیگران، در عرف و قوانین به رسمیت شناخته شده است. متربیان در محیط آموزشی نیز از داشتن حریم خصوصی بهره مند بوده و مدیران باید به آن احترام گذارند. اما زیست جمعی مراکز آموزشی اقتضائاتی دارد و ترجیح منافع و مصلحت جمعی، زمینه ورود مدیران به حریم خصوصی متربیان را فراهم می سازند که مشروعیت آن را باید فقه تربیتی روشن سازد. مقاله حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی و اجتهادی به دنبال یافتن پاسخی است برای این سوال که حکم فقهی رعایت حریم خصوصی متربیان چیست؟ حد مجاز ورود به حریم خصوصی متربیان تا کجاست و آیا این ورود، به اذن والدین نیاز دارد؟ مهمترین نتایج مستنبط عبارت است از « حرمت ورود به حریم خصوصی افراد بدون اجازه آنان و حرمت اولی تجسس یا استراق سمع» که مواردی چون«عناوین ثانوی مقدم کننده مصالح جمعی» از حکم حرمت، استثنا شده است. از این رو به پشتوانه فقهی ادله قرآنی مانند آیه وقایه و ادله امر به معروف و نهی از منکر، مدیران مراکز آموزشی جهت تامین مصالح جمعی متربیان و صیانت از جسم و روان آنان می توانند به حوزه حریم خصوصی به ویژه سطحی از اطلاعات شخصی و نیز محتوای فکری و عقیدتی آنان دسترسی داشته باشند. پیداست این ورد نیازمند به اذن از سوی ولی متربی نیست.

Keywords:

قاعد تسلیط , تجسس , استراق سمع , آیه وقایه , امربه معروف و نهی از منکر , اذن والدین