مسئله خدا نزد توماس

آباء کلیسا در شورای نیقیه به طور ضمنی تایید کردند که عقل فلسفی می­تواند در قلمرو الهیات وارد شود. قدیس توماس آکوئیناس در همین راستا با استفاده از عقلی که به نور ایمان منور گشته بود فهمی نظام مند از عقاید ایمانی ارایه داد. ابزار او یک مابعدالطبیعه پیشرفته در خصوص علیت، یک معرفت شناسی و روان شناسی منسجم و، مهم تر از همه، یک آموزه مشروح در خصوص شباهت وجودی میان خالق و مخلوق بود. بدین ترتیب توماس الهیات عقلانی نظام­مندی عرضه کرد که اوج قرن­ها تفکر جمعی آباء کلیسا و حکماء مدرسی محسوب شد. البته او همواره مراقب بود که راز تعالی الهی را حفظ کند و به همین دلیل تاکید می­کرد که علم انسان به خدا به جهل ختم می شود. ما نمی­توانیم بدانیم خدا چه هست بلکه فقط می­توانیم دریابیم او چه نیست. اما این اعتراف به جهل به آسانی و در ابتدای تحقیق صورت نگرفت، بلکه نتیجه تحقیقی پیچیده و پرزحمت بود. چنین جهلی نوعی علم است. از این رو، الهیات توماس، به رغم ظاهر سلبی اش، دارای ارزش معرفتی ایجابی است.

Keywords:

فلسفه دین , خداوند , توماس آکویناس , عقل , ایمان