تدوین الگوی مفهومی از تصور ذهنی در مراکز خرید بزرگ شهر تهران (نمونه موردی: ایران مال، سون سنتر، سرای دلگشا)

Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 104

This Paper With 25 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_USD-4-13_005

تاریخ نمایه سازی: 6 خرداد 1403

Abstract:

فضا ی عمومی شهری افزون بر جایگاه کلیدی اش در ساختار شهر به واسطه فضای ادراکی و نمادین، حامل قصه ها، معانی و ارزش های فرهنگی و اجتماعی جوامع است. پس شایسته است در خلال متن کالبدی خود، دارای نقش ترجمانی باشد و از طریق طیف عملکردی و معنایی خود بتواند ارزش های اجتماعی را به کالبد شهر تزریق کند و همواره توسط کاربران خوانده و تفسیر شود؛ بنابراین عدم توجه به کیفیت معانی ادراک شده از فضا های شهری می تواند زمینه ساز بی هویتی و نا پایداری اجتماعی شهر ها شود. این موضوع، به ویژه در مورد پروژه های عمومی پر مخاطب، همچون مراکز خرید بزرگ، اهمیت بیشتری می یابد. این مراکز، با ایجاد معانی و تصویر ذهنی در افراد می توانند در هویت مندی و یا نا مکانی فضاهای شهری تاثیرگذار باشند. متاسفانه برخی از این مراکز خرید در شهر تهران، بامعنا و تصویرذهنی مورد انتظار، فاصله دارند و به صورت «بسته ای مستقل از معانی زمینه»، موجبات ایجاد تصور ذهنی نامطلوب و متعاقبا بی هویتی، ناپایداری اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی در شهر تهران را فراهم می آورند. در این راستا، هدف اصلی تحقیق حاضر، «ارائه الگوی مفهومی از ایجاد تصور ذهنی در مراکز خرید بزرگ ایران مال، سون سنتر و سرای دلگشای شهر تهران است». جهت انجام این پژوهش، از رویکرد آمیخته استفاده شد. ابتدا، «تحلیل محتوای متون» با مطالعات اسنادی موجب استخراج الگوی مفهومی اولیه از تصور ذهنی گردید. سپس با روش دلفی و مصاحبه با متخصصین شهرسازی و تاکید بر سه مرکز مذکور و نرم افزار NVivo۱۱، تعدادی شاخص جدید استخراج گردید که موجب تکامل الگوی مفهومی اولیه تصور ذهنی شد. جهت راستی آزمایی صحت اثرگذاری شاخص های به دست آمده در الگوی مفهومی بر ایجاد تصور ذهنی در سه مرکز خرید، روش پیمایش با پرسش نامه از شهروندان انجام و با آزمون تی تک نمونه ای، داده ها در SPSS تحلیل شد. درنهایت، بررسی معناداری میان مولفه ها و شاخص های الگوی مفهومی، با آزمون همبستگی پیرسون در SPSS انجام و الگوی مفهومی پژوهش مورد تائید قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که تصور ذهنی در سه مرکز مذکور می تواند ناشی از ۳ مولفه مکانی، زمانی، اجتماعی و ۶ زیر مولفه نمایه ای، نمادین، تقلیدی، ادراک خاطرات، تاریخ مکان و ارزش های اجتماعی پایدار و ۲۲ شاخص باشد. بر این اساس، تصوری که در ذهن افراد شکل می گیرد، علاوه بر مولفه مکانی، ناشی از مولفه های زمانی و اجتماعی است که با اقدامات کالبدی، فعالیتی و مقیاسی به منصه ظهور می رسند و تعادل میان رویکرد عینی و ذهنی برقرار می شود. ازآنجاکه معانی در سه مرکز، باهم متفاوت اند، شاخص هایی که بیش ترین اهمیت را در هر مرکز دارند، بیش ترین قابلیت را نیز در ایجاد تصور ذهنی در ادراک شهروندان دارند.

Keywords:

پایداری اجتماعی , هویت و حس مکان , معنای مکان , تصور ذهنی , مراکز خرید بزرگ شهر تهران

Authors

نگار صالحی

دانشجوی دکتری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

زهره داودپور

دانشیار، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

مریم خستو

استادیار، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • اسدپور، علی، نیکونام نظامی، هادی، و امیدیان نیا، علیرضا. (۱۳۹۷). ...
  • آهور، ایران. (۱۳۹۲). از بازار تا مگامال: تحلیل فضاهای تجاری ...
  • ایزدپناه، محبوبه، و حبیبی، میترا. (۱۳۹۷). تحلیل و ارزیابی جایگاه ...
  • بهزادی پور، حامد، داودپور، زهره، و ذبیحی، حسین. (۱۴۰۱). سنجش ...
  • بنتلی، ای ین. (۱۳۹۸). محیط های پاسخده: کتابی راهنما برای ...
  • پاکزاد، جهانشاه. (۱۳۹۳). راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران. تهران: ...
  • حاجی احمدی همدانی، آذین، ماجدی، حمید و جهان شاهلو، لعلا. ...
  • حبیبی، رعنا سادات. (۱۳۸۷). تصویرهای ذهنی و مفهوم مکان. هنرهای ...
  • حبیبی، سید محسن. (۱۳۹۴). قصه شهر، تهران، نماد شهر نوپرداز ...
  • حبیبی، سیدمحسن. (۱۳۹۴ب). جزوه کلاسی درس سیر اندیشه ها در ...
  • حبیبی، سید محسن. (۱۳۷۸). فضای شهری، حیات واقعه ای و ...
  • دانش پایه، نسار و حبیب، فرح. (۱۳۹۶). معیارهای اصلی شکل ...
  • داورپناه، افشین. (۱۳۹۱). مقدمه ای بر مدیریت و کاربرد نمادها ...
  • راپاپورت، اموس. (۱۳۹۲). معنی محیط ساخته شده (ترجمه فرح حبیب). ...
  • رفیعیان، مجتبی و رفیعیان، محسن و بمانیان، محمدرضا. (۱۳۹۸). تحلیلی ...
  • رفیعیان، محسن. (۱۳۹۶). کیفیت معنای مکان های عمومی شهری در ...
  • رفیعیان، مجتبی و همکاران. (۱۳۹۱). اطلس شهر قزوین. قزوین: سازمان ...
  • سرخیلی، الناز، رفیعیان، مجتبی، و تقوایی، علی اکبر. (۱۳۹۶). تقابل ...
  • شاهین راد، مهنوش، رفیعیان، مجتبی، و پورجعفر، محمدرضا. (۱۳۹۸). خوانش ...
  • شهابی، محمود و فاضلی، نعمت. (۱۳۹۴). نشست علمی از بازار ...
  • شولتز، کریستیان نوربرگ. (۱۳۹۶). روح مکان به سوی پدیدارشناسی معماری ...
  • شیعه، اسماعیل و حاجیانی، مهسا. (۱۳۹۸). تاثیرات مگامال­ها بر هویت ...
  • فیض آبادی، محمود. (۱۳۹۴). زیست بازار رویکردی نو برای طراحی ...
  • فیضی، محسن، و اسدپور، علی. (۱۳۹۲). ادراک شهروندان از منظر ...
  • کاظمی، عباس، و امیرابراهیمی، مسرت. (۱۴۰۰). مطالعه ابعاد فرهنگی و ...
  • کاظمی، عباس. (۱۴۰۱). پرسه زنی و زندگی روزمره ایرانی. تهران: ...
  • گلکار، کورش. (۱۳۸۷). محیط بصری شهر؛ سیر تحول از رویکرد ...
  • لاند، نیک. (۱۳۹۵). زبان و اندیشه (ترجمه حبیب ا...قاسم زاده). ...
  • لینچ، کوین. (۱۳۹۵). تئوری شکل شهر (ترجمه سید حسین بحرینی). ...
  • نسر، جک. (۱۴۰۰). تصویر ارزیابانه از شهر (ترجمه سمیه فرخیده). ...
  • نقی زاده، محمد. (۱۳۹۰). نظریه فضای حیات طیبه: شهر آرمانی. ...
  • نظیف، حسن و مطلبی، قاسم. (۱۳۹۸). ارائه مدل مفهومی از ...
  • وحدت، سلمان، کریمی مشاور، مهرداد، و بخشی بالکانلو، عادل. (۱۳۹۶). ...
  • Alwaer, H., Sibley, M., & Lewis, J. (۲۰۰۸). Factors and ...
  • Assche, K.V., Duineveld, M., Jong, H. D., & Zoest, A.V. ...
  • Auge, M. (۲۰۱۱). Non-Places: An Introduction to Supermodernity. Warsaw: National ...
  • Carmona, M. (۲۰۲۱). Public Places, Urban Spaces: The Dimensions Of ...
  • Childs, M.C. (۲۰۰۸). Storytelling and Urban Design. Journal of Urbanism, ...
  • Cole, Z., Holland, S., & Donohoe, H., (۲۰۱۵). A social ...
  • Daniel, E., & Pasquire, C. (۲۰۱۷). Social Value Evidencing Toolkit ...
  • De Magalhaes, C. & Trigo, S. (۲۰۱۷). Contracting Out Publicness: ...
  • De Vreese, R., Leys, M., Fontaine, C.M.M., & Dendoncker, N. ...
  • Filep, C.V., Tompson-Fawcett, M., & Rae, M. (۲۰۱۴): Built Journal ...
  • Flyvbjerg, B. (۲۰۱۴). What You Should Know About Megaprojects and ...
  • Franck, G. (۲۰۱۰). Architektonische Qualität Und Raumplanung. Zürich: NiggliHourcade, B., ...
  • Gilderbloom, J., & Brazley, P. (۲۰۰۵). HOPE VI: A Study ...
  • Gomes, R. M., & Paula, F. D. (۲۰۱۷). Shopping mall ...
  • Haughton, G., & Hunter, C. (۱۹۹۴). Sustainable Cities. London: Jesica ...
  • Herzog, T. R., Kaplan, S., & Kaplan, R. (۱۹۸۲). The ...
  • Ilhan, D. O. (۲۰۲۰). A Practical Multiple Factor Index Model ...
  • Jäger, P. F. (۲۰۱۶). Where The Whole City Meets: Youth, ...
  • Kathiravelu, L. (۲۰۱۶). Migrant Dubai: Low wage workers and the construction ...
  • Kaplan, R., & Kaplan, S. (۱۹۸۹). Experience of Nature. New ...
  • Krolewicz, A. (۲۰۱۵). Shopping centre as a non-city in the ...
  • Lehtonen, M. (۲۰۱۴). Evaluating megaprojects: From the ‘iron triangle’ to ...
  • Lewicka, M. (۲۰۱۱). Place Attachment, Place Identity, And Place Memory: ...
  • Logan, W. (۲۰۱۶). Cultural diversity, cultural heritage and human rights: ...
  • Lim, W. S. W. (۲۰۰۰). Memories and urban places. City, ۴(۲), ۲۷۰-۲۷۷ ...
  • Moazemi, S. (۲۰۱۸). The Revitalization of Urban Fabric in Contemporary ...
  • Montgomery, J. (۲۰۰۸). The New Wealth of Cities; City Dynamics ...
  • Mulholland, C., Ejohwomu, O. A., & Chan, P. W. (۲۰۱۹). ...
  • Nadeau, J., Heslop, L., O’reilly, N., & Luk, P. (۲۰۰۸). ...
  • Patala, S., Jalkala, A., Karsanen, J., vaisanen, S., Tuominen, & ...
  • Polic, M., Repovs, G., Natek, K., Klemencic, M., Kos, D., ...
  • (۲۰۱۴). What Makes a Successful Place? Available at: www.PPS.org (Accessed ...
  • Punter, J., & Carmona, M. (۱۹۹۷). The design Dimention of ...
  • Raiden, A. Lossemore, M., King, A., & Gorse, C. (۲۰۱۹). ...
  • Raszkowski, A. (۲۰۱۲). The importance of city image in socio-economic ...
  • Relph, E. (۱۹۷۶). Place and Placelessness. London: Pion ...
  • Ryan, B. D.(۲۰۱۳). "Chapter ۹ The Metastasizing Megaproject: Urban Design ...
  • Scanell, L., & Gifford, R. (۲۰۱۰). Defining Place Attachment: A ...
  • Shawket I. M. (۲۰۱۸). Identity In Urban Spaces of Residential ...
  • Sherrouse, B. C., Semmens, D. J., & Clement, J. M. ...
  • Stedman, R.C. (۲۰۱۶). Subjectivity And Social-Ecological Systems: A Rigidity Trap ...
  • Taghizadehvahed, N. (۲۰۱۵). A Comparative Study of Covered Shopping Spaces: ...
  • van Riper, C. J., Kyle, G. T., Sherrouse, B. C., ...
  • Windsong, E. (۲۰۱۰). There Is No Place Like home: Complexities ...
  • نمایش کامل مراجع