پیشرانهای ثبات دهنده به توافق ۱۰ مارس ایران و عربستان تا ۲۰۳۰

این مقاله قصد دارد با روش توصیفی -تبیینی به پیش رانهای آینده ساز روابط ‡ ایران و عربستان در سطح ساختاری وکارگزاری اشاره کند که موجب می شوند، فصل جدید روابط ایران و عربستان پس از توافق ۱۰ مارس ۲۰۲۳، (بر خلاف ادوار پیشین تنش زدایی دو کشور) بر بنیانهای استوارتر و ماندنی تری صورت پذیرد. مروری تاریخی بر تاریخ پر فراز و نشیب روابط ایران و عربستان نشان می دهد؛ اولا مولفه های ژئوپلوتیک ،تعیین کننده کیفیت روابط تهران و ریاض بودهاند ثانیا تقابل ژئوپلوتیک میان آنها امری ذاتی و فعال بوده است . در برخی مقاطع به دلیل وجود »دشمن مشترک«ویا »استیصال یکی از طرفین در تداوم تنش با دیگری ،«تقابل فعال جای خود را به »رقابت تعاملات موضوعی « می داده است . این مقاله مدعی است که توافق ۱۰ مارس ۲۰۲۳ دارای پیشرانهای قوی در سطح ساختاری و کارگزاری است که زمینه های توافقی پایدار را در آینده ایجاد خواهد کرد. در سطح ساختاری ، برتری مولفه های ثبات زا بر تنش زا (۱)، ابهام در قطبیت منطقه ای (۲)، منطقه گرایی درونزا ()،۳ راهبرد هدایت از دور آمریکا در خلیج فارس (۴) و تقویت عناصر ژئواکونومیک (۵)؛ و در سطح کارگزاری نیز، سیاست همسایگی ایران (۱)، فشار افکار عمومی در جهان اسلام (۲)، تنوع بخشی در روابط خارجی عربستان )( ۳و تقارب منافع طرفین در ثبات منطقه ای (۴) روندهای کارگزاری است که احیاء روابط ایران و عربستان را در فصل جدید خود بر بنیانهای مشترک همکاری قرار می دهد و آن را پایدارتر خواهد کرد. تکنیک پژوهش در این مقابله تحلیل روند و تحلیل تاثیر متقابل کلان روندها به منظور استخراج پیشرانهای روابط ایران و عربستان تا سال ۲۰۳۰ خواهد بود که به توصیه های سیاستی برای تصمیم گیران جمهوری اسلامی در روابط با عربستان ختم می شود.

Keywords:

ایران , عربستان , توافق ۱۰ مارس , پیشران , خلیج فارس.