وحدت ملاک فقهی، حقوقی و اخلاقی بین معدوم کردن جنین فریز شده با سقط جنین

ناباروری که یکی از مشکلات مهم جوامع انسانی است به کمک یکی از دستاورد های دانش پزشکی یعنی فریز کردن جنین حاصل از لقاح مصنوعی و خارج رحمی سلول جنسی والدین، تا حدودی حل شده است. حال فریز و نگهداری جنین در بانک های انجماد موجب ایجاد مسائل فقهی،حقوقی و اجتماعی در این زمینه خواهد شد که یکی از آن ها وجود ملاکات مشترک بین معدوم کردن جنین فریز شده و سقط جنین است. لذا پرسش اساسی در این پژوهش عبارت است از اینکه:آیا بین معدوم کردن جنین های فریز شده به عنوان قسمی از جنین های آزمایشگاهی با سقط جنین ازلحاظ فقهی،حقوقی و اخلاقی وحدت ملاک وجود دارد؟روش پژوهش حاضر اسنادی-کتابخانه ای و نوع تحقیق توصیفی-تحلیلی است و با مطالعات به عمل آمده مشخص گردید بین معدوم کردن جنین فریزشده و سقط جنین ازاین جهت وحدت ملاک وجود دارد که جنین فریز شده به عنوان نطفه منعقده خارج رحمی مانند جنین داخل رحم،انسانی بالقوه است که توانایی بالفعل شدن را دارد و دارای حق حیات و کرامت انسانی می باشد؛زیرا انسان از منظر قانونی از زمان تشکیل کوچک ترین جزء وجودی دارای حق حیات و احترام است و از بین بردن آن در هر مرحله خلاف اخلاق و شان انسانی جنین و خلاف رابطه امانت بین والدین و جنین بوده و صحیح نیست, همچنین از بین بردن انسان در هر مرحله موجب نقض یکی از اغراض نکاح یعنی فرزندآوری است که از ملاک های مشترک معدوم کردن جنین فریز شده و سقط جنین می باشد؛ لذا حرمت اتلاف در هر دو صادق است و انعقاد نطفه داخل رحم(امر شایع)یا خارج آن مبدا خلقت انسان بوده و حداقل مرتبه انسانیت در آن طی شده است و شرط برخورداری جنین از حق تمتع(حق حیات)،انعقاد نطفه و زنده متولد شدن است؛بنابراین شکل گیری و تکامل در رحم خصوصیتی ندارد که حق حیات منحصر به جنین در رحم باشد.از این منظر برخی از فقها قائل به وجوب احتیاط به حفظ جنین های فریزشده هستند و معدوم کردن جنین های فریزشده را در حکم سقط جنین و مستلزم پرداخت دیه می دانند.

Keywords:

جنین فریز شده , تلقیح مصنوعی , ناباروری , لانه گزینی جنین , حق حیات , سقط جنین