ارزیابی تاثیر عمق و سرعت جریان بر نتایج دانه بندی و شکل ذرات رسوبات سطحی بستر رودخانه های شنی با استفاده از روش پردازش تصویر

در بررسی رفتار رودخانه ها یک چالش مهم، تعیین دقیق ابعاد هندسی زبری بستر رودخانه هاست. پردازش تصویر روش جدیدی است که به منظور افزایش سرعت و دقت مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق تاثیر عمق و سرعت جریان بر نتایج دانه بندی و شکل ذرات رسوبات سطحی بستر رودخانه های شنی با استفاده از پردازش تصویر ارزیابی گردید. سه مقطع جهت نمونه برداری با ابعاد قاب ۲۰×۲۰ سانتی متر از بستر رودخانه زنجانرود تعیین و پس از عکس برداری از سطح رسوبات، رسوبات نمونه ها جمع آوری و با روش الک دانه بندی شد. در آزمایشگاه، نمونه ها داخل قاب فلزی با همان ابعاد چیده در کانالی به طول ۸ متر و عرض ۲۰ سانتی متر نصب شد. با اعمال شرایط آب ساکن و جریان آب با عمق و سرعت های مختلف، عکس برداری مجدد از نمونه ها صورت و نتایج توسط نرم افزار Image J و Hydraulic Toolbox پردازش گردید. مقایسه نتایج منحنی های دانه بندی دو نرم افزار نشان دهنده عملکرد بهتر نرم افزار Image J در مقایسه با نرم افزار Hydraulic Toolbox می باشد. مطابق نتایج، عمق و سرعت جریان تاثیر محسوسی روی نسبت مقادیر قطرهای شاخص منحنی الک به قطرهای شاخص حاصل از نرم افزار Image J (ضریب K) ندارد، بطوریکه میانگین K در قطر شاخص ۵۰% در سه نمونه A، B و C به ترتیب برابر با ۰۴۶/۱، ۱۶/۱ و ۱/۱ بدست آمد. نتایج فاکتور شکل نشان داد از دید قائم، در نمونه A ۸۸% ذرات مستطیلی و ۱۲% ذرات، بیضی شکل هستند. در نمونه B ۷۸% ذرات مستطیلی و ۲۲% ذرات بیضوی و در نمونه C ۸۰% ذرات مستطیلی و ۲۰% ذرات، بیضی شکل هستند.

Keywords:

پردازش تصویر , منحنی دانه بندی , لایه سطحی , فاکتور شکل , زنجان رود