بررسی قواعد فقهی مرتبط با ایجاد مسئولیت در فضای مجازی با تاکید بر قاعده ارشاد جاهل

قواعد فقهی در مقابل قاعده اصولی، قواعدی هستند که در تمام ابواب فقه جریان دارند و در استنباط احکام جزئی به کار می روند. در این میان برخی از قواعد فقهی تبیین کننده مسئولیت افراد جامعه اسلامی نسبت به هم هستند. سوال اصلی پژوهش این است که این قواعد کدامند و طبق چه ادله ای می توان این قواعد را استنباط کرد؟ روش تحقیق پژوهش توصیفی_تحلیلی می باشد. جامع اطلاعات تمام آیات روایات و اقوال فقها است .قاعده ارشاد جاهل طبق برخی از آیات و روایات  قاعده فقهی مسئولیت ساز می باشد. یکی از کاربردهای مهم این قاعده در فضای مجازی است. طبق این قاعده، عالمان و آگاهان نسبت به کاربران این فضا متعهد و مسئول هستند و هرگونه غفلت از این مسئولیت با توجه به ویژگی های خاص فضای مجازی از یک سو و نبود اطلاعات کافی و لازم در کاربران آن از سوی دیگر موجب خسران برای عالمان و هم برای جامعه خواهد شد.

Keywords:

Jurisprudential rules , Guidance rules , cyber space , Jurisprudential rules , Guidance rules , قواعد فقهی , قاعده ارشاد , فضای مجازی , جاهل , مسئولیت