سنجش و تحلیل وضعیت دسترسی به داراییهای معیشتی در نواحی روستایی شهرستان مریوان در راستای تامین معیشت روستاییان

در پژوهش حاضر، وضعیت دسترسی داراییهای معیشتی در میان روستاهای شهرستان مریوان مورد سنجش و تحلیل قرار گرفت. ماهیت این پژوهش توصیفی-تحلیلی، کمی-کیفی و روش گردآوری، مبتنی بر روش پیمایشی است. در بخش کمی، نحوه دسترسی به داراییهای معیشتی و در بخش کیفی، راهبردهای موجود روستاییان در ارتباط با دسترسی به داراییها و تامین معیشت، مورد بررسی و شناسایی قرار گرفت. جامعه آماری در بخش کمی مشتمل بر سرپرستان خانوار روستایی شهرستان بود که با بهره گیری از فرمول کوکران و روش توزیع طبقهای، ۳۲۰ پرسشنامه به صورت تصادفی ساده در میان سرپرستان خانوار، دربرگیرنده ۵۶ متغیر قابل اندازهگیری، پنج بعد اصلی (انسانی، مالی، طبیعی، فیزیکی و اجتماعی) داراییهای معیشتی، توزیع شد. در بخش کیفی، مصاحبههای عمیق با افراد گوناگونی انجام شد که به صورت هدفمند و با روش گلوله برفی شناسایی شدند. تجزیه وتحلیل یافتهها در بخش کمی با آزمون تی تک نمونهای و در بخش کیفی با روش تئوری بنیادی نشان دادند که سطح دسترسی روستاییان شهرستان مریوان با توجه به میانگین نامناسب محاسبه شده برابر با ۲.۶۴ در سطح معنی داری ۰.۰۵، در وضعیت رضایت بخشی قرار ندارد. تنها در بعد داراییهای طبیعی بود که به صورت شکننده و نسبی، وضعیت دسترسی تا حدی رضایت بخش ارزیابی شد. همچنین ۶۳ ضعف در قالب مولفههای ضعف برنامهریزی، سیاستگذاری و مدیریتی توسعهای؛ نامناسب بودن محیط کسب وکار منطقه؛ مدیریت امنیتی مرز؛ ضعف قوانین و حمایت ها؛ ضعف در زیرساختهای کالبدی مورد نیاز توسعه اقتصادی؛ کمبود سرمایه مردم محلی و ضعف های اجتماعی-فرهنگی، مهم ترین علل و عوامل و کاستیهایی بودند که وضعیت نامناسب موجود دسترسی روستاییان شهرستان مریوان به داراییهای معیشتی را موجب شدهاند. فروش داراییها، افزایش فشار بر منابع آب و زمین، مهاجرت، کاهش مصرف، افزایش مصرف پساندازهای مالی، قرض گرفتن، وام گرفتن، رویآوردن به مشاغل کاذب و قاچاق کالا (کولبری و واسطه گری) افزایش ساعات کار و اجاره دادن زمینها؛ مهم ترین، راهبردهای اتخاذی روستاییان است.

Keywords:

معیشت پایدار , داراییهای معیشتی , معیشت خانوار روستایی , شهرستان مریوان