انتخاب مناطق حفاظتی با تنوع زیستی بالا از طریق نرم افزار مارکسان ( مطالعه موردی : منطقه ساحلی غرب استان هرمزگان)

زمینه و هدف: برای حفظ تنوع زیستگاه ها و جمعیت های حیات وحش چاره ای جز انتخاب مناسب مناطق حفاظتی که نماینده تنوع زیستی باشند وجود ندارد. یکی از روش های انتخاب مناطق حفاظتی با تنوع زیستی بالا، استفاده از نرم افزار مارکسان است. هدف اصلی این مطالعه تعیین لکه های مناسب حفاظتی با تنوع زیستی بالا از طریق نرم افزار مارکسان و شناسایی لکه های حفاظتی تحت فشار کانون های آلاینده در منطقه ساحلی غرب استان هرمزگان است. روش بررسی: برای شناسایی لکه های مناسب حفاظتی با تنوع زیستی بالا از الگوریتم مذاب سازی شبیه سازی شده نرم افزار مارکسان در قالب دو سناریو استفاده گردید و به این منظور ۳۶ معیار حفاظتی مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین پراکنش گونه های گیاهی و جانوری به عنوان معیارهای حفاظتی، پراکنش کانون های آلاینده و مناطق تحت حفاظت موجود از نرم افزار ۱۰.۳ArcGIS استفاده شده است. با تلفیق نتایج سناریو منتخب با نقشه منابع آلاینده، لکه های حفاظتی تحت فشار کانون های آلاینده شناسایی شدند. یافته ها: نتایج اجرای نرم افزار مارکسان که در سال ۱۳۹۹ انجام شد، نشان داد که مناطق حفاظتی منتخب و مناطق تحت حفاظت موجود سازمان محیط زیست به لحاظ حفظ تنوع زیستی تطابق لازم را ندارند و برای حفاظت ۵۰ درصد هر یک از معیارهای حفاظتی (سناریوی دوم)، نیاز است ۸۰۱۳۴۹ هکتار به سطح مناطق حفاظت شده فعلی اضافه گردد و باید فشار صنایع را دربخش های شرقی و مرکزی زیر حوضه کاهش داد. بحث و نتیجه گیری: در نهایت می توان نتیجه گرفت با توجه به این ‎که سناریو دوم تمام معیار های حفاظتی را به جز یک معیار پوشش داده است، این سناریو به لحاظ دستیابی به معیار های حفاظتی می تواند به عنوان بهترین سناریو مطرح گردد و با تلفیق نتایج سناریو دوم با نقشه منابع آلاینده مشخص گردید لکه های حفاظتی در قسمت شرقی و مرکزی منطقه مورد مطالعه تحت فشار هستند. بنابراین توسعه مناطق حفاظت شده فعلی به سمت نواحی غربی منطقه توصیه می شود.

Keywords:

استان هرمزگان , منابع آلاینده , معیارهای حفاظتی , تنوع زیستی , نرم افزار مارکسان.