تحلیل خشکسالی در ایران: پایش و ارزیابی ویژگی های مکانی و زمانی با استفاده از شاخص های MODIS

این مطالعه به شناسایی و توصیف خشکسالی با استفاده از شاخص های چندگانه مبتنی بر MODIS پرداخته بنابراین ویژگی های زمانی- مکانی شدت و فراوانی خشکسالی در کل کشور در بازه زمانی سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده به صورت یک ماهه SPI-۱، سه ماهه SPI-۳ و یکساله SPI-۱۲، براساس مجموعه داده بارش CHIRPS با قدرت تفکیک مکانی ۵ کیلومتر، شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI)، شاخص وضعیت دما (TCI) و شاخص سلامت پوشش گیاهی (VHI) مورد بررسی قرار گرفت. پراکندگی بارندگی در نواحی جنوب شرقی و نواحی مرکزی کشور کمتر از ۲۰۰ میلی متر در سال است. بررسی نسبت کلاس های خشکسالی بر اساس شاخص TCI نشان می دهد نسبت مساحت مناطقی که در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ در کلاس خشکی شدید قرار دارند به ترتیب ۷/۳۶% و ۲/۴۳% بوده که حدود ۷ درصد افزایش داشته است. مقایسه مساحت کلاس خشکسالی دو شاخص TCI و VCI نیز نشان می دهد که شاخص VCI در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به میزان ۷/۳% و ۱/۵% سطح مناطقی که در کلاس خشکسالی شدید قرار دارند را بیشتر برآورد کرده است. همچنین شاخص VHI نشان می دهد ۶ استان ناحیه جنوبی کشور، بین بازه زمانی سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۱ خشکسالی طولانی مدت را تجربه کرده اند.

Keywords:

پیامد خشک سالی , داده CHIRPS , سنجش ازدور , شاخص های خشک سالی