مطالعه تطبیقی با رویکرد زیبایی شناسی در نگاره «مرگ سیاوش»در دو شاهنامه بایسنقری و طهماسبی

هدف این مقاله، مطالعه تطبیقی دو نگاره از نسخه های مصور شاهنامه های بایسنقری و طهماسبی با تاکید بر رویکرد زیبایی شناسیکتاب آرایی در دوره های تیموری و صفوی است. پژوهش پیش رو کیفی، از نوع مطالعه تطبیقی و به شیوه تجزیه و تحلیل جرجبردی است . جمع آوری داده ها اسنادی و از چهار مرحله توصیف ، تفسیر، همجواری و مقایسه تشکیل شده است. انتخاب دونگاره با هدف آشناسازی و توجه مخاطبین به گنجینه های فرهنگ تصویری و نیز سبک ها و شیوه های هنری متفاوت در دو دورهتاریخی در هنر نقاشی ایران است. نتایج و یافته های حاصل از توصیف ، تفسیر، در کنار هم قرار دادن نگاره ها(همجواری) و مقایسهو نهایتا تحلیل هنری آنها از منظر مطالعات تطبیقی، نشان دهنده دو شیوه روایت بصری داستان سیاوش به جهت زیباییشناسی و هنری است. در نگاره قتل سیاوش در شاهنامه طهماسبی رنگ ها تنوع بیشتری داشته و حاضران این صحنه غمبار در دوگروه عاملان و نظاره کنندگان هستند، درحالیکه همین داستان در نگاره ای که درکارگاه هنری تیموری مصور شده است ؛ با صحنه ایخشن، آسمانی به تیرگی شب و حضور سربازان مواجه هستیم. این پژوهش با تحلیل زیبایی شناسی عناصر بصری در نگاره هایمنتخب از دو نسخه مصصور شاهنامه، به ارزش های تاریخی و فرهنگ غنی نقاشی ایرانی می پردازد که تفاوت های فرهنگی ورویکردهای هنری در دو دوره تیموری و صفوی سبب خلق دو نگاره ای شده اند که اگرچه یک داستان را روایت می کنند، اما بهلحاظ زیبایی شناسی دو اثر هنری متمایز محسوب می شوند.

Keywords:

مطالعه تطبیقی , زیبایی شناسی , نگاره مرگ سیاوش , شاهنامه بایسنقری و طهماسبی