تحلیل نگاره های سه حکایت عاشورا (وقایع تحریفی)در نسخه چاپ سنگی اسرارالشهاده (۱۲۶۸ق) موجود در کتابخانه ملی

Publish Year: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 28

This Paper With 21 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_VISUA-9-1_003

تاریخ نمایه سازی: 12 تیر 1403

Abstract:

در پی زنده نگه داشتن نهضت عاشورا، نقلها و گزارشهای این واقعه به صورت مقتلالحسین، روایتهای متعددی از این حادثه را بازگو کرده است. در این میان، روایتهای تحریفی از واقعه عاشورا در برخی کتب به وفور مکتوب و تصویرآفرینی شده است. مقاله حاضر نیز به مطالعه یکی از این کتابها به نام اسرارلشهاده(دیوان سرباز)(۱۲۶۸ق) با طرح مسئله تحلیل تصاویر و مضامین سه حکایت از وقایع تحریفی روز عاشورا میپردازد. تحقیق با هدف بازشناسی نسخه مصور اسرارالشهاده موجود در کتابخانه ملی، واکاوی تصاویر و مفاهیم مذهبی در فرهنگ و باورهای عامیانه مردم عصر قاجار شکل گرفته است.سوال: تصویرآفرینی سه حکایت مورد نظر از کتاب اسرارالشهاده برگرفته از چه عواملی است و دارای چه ویژگیهای تجسمی و مضمونی است؟ نتایج حاصله از این تحقیق که به شیوه توصیفی تحلیلی انجام شده است، نسخ بیشتری از کتاب اسرارالشهاده را در کتابخانه ملی شناسایی کرده است. سه حکایت تصویری این کتاب با عنوانهای زعفر جنی، پادشاه هندوستان در کربلا و شیر در کربلا از جمله روایتهای عامیانهای هستند که در کتب مذهبی نفوذ پیدا کردند اما در مقاتل معتبر رایج، درج نشدهاند. عناصر تجسمی آنها در سه بخش کلی قرار میگیرد. الف: عناصر ملهم از متن اسرارالشهاده و یا روایتهای تحریفی، ب: عناصر بصری برگرفته از سنتهای تصویری قاجار و ج: عناصر بصری ساخته ذهن هنرمند. هنرمند در پرداخت و بیان جزئیات این تصاویر، از متن کتاب و حتی روایات ارجاع شده فراتر رفته و از بنمایه خیال خود بهره برده است تا بدین گونه، تاثیر معنوی حکایت را بر مخاطب بیشتر کند.

Authors

فاطمه عسگری

فارغ التحصیل دکتری هنر اسلامی دانشگاه تربیت مدرس

مهناز شایسته فر

دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

سید ابوتراب احمدپناه

گروه آموزشی ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن کریم (۱۳۹۷). ترجمه حسین انصاریان، قم: دانش ...
  • ابن طاووس، علی ابن موسی (۱۳۸۲). ترجمه و متن کامل ...
  • ابن طاووس، علی ابن موسی (۱۳۸۶). ترجمه و متن کامل ...
  • ابن قولویه قمی، جعفربن محمد (۱۳۷۷). ترجمه کامل الزیارات، ترجمه ...
  • اسکارچا، جان روبرتو (۱۳۹۰). هنر صفوی- زند- قاجار، ترجمه یعقوب ...
  • اشرفی، حاج ملامحمد (۱۳۸۷). اسرارالشهاده، تحقیق و تعلیق عبدالکریم کوهستانی، ...
  • افشار، ایرج (۱۳۴۶). سیر کتاب در ایران، تهران: امیرکبیر ...
  • انیسی، سارا (۱۳۹۴). «فهرست واره کتب خطی و چاپ سنگی ...
  • بابازاده، شهلا (۱۳۷۸). تاریخ چاپ در ایران، تهران: طهوری ...
  • بروجردی، اسماعیل (۱۳۹۹). اسرارالشهاده (دیوان سرباز)، تهران: سوره مهر ...
  • بیگی، فهیمه (۱۳۹۵). شمایل شناسی شخصیت­های روایی سه نسخه از ...
  • ذوالفقاری، حسن (۱۳۹۶). زبان و ادبیات عامه ایران، تهران: سمت ...
  • ذوالفقاری، حسن (۱۳۹۷). ادبیات داستانی عامیانه، تهران: خاموش ...
  • سپهر، میرزا محمدتقی (۱۳۸۲). ناسخ التواریخ، تهران: کتابچی ...
  • شایسته فر، مهناز و متفکرآزاد، مریم (۱۳۹۰). «بررسی موضوعی کتب ...
  • شریف کاشانی، حبیب ا... (۱۳۹۰). تذکره­الشهداء، تهران: شمس­الضحی ...
  • شوالیه، ژان و گربران، الن (۱۳۸۵). فرهنگ نمادها، ترجمه سودابه ...
  • شیخ صدوق، محمد­بن­علی­بن­الحسین (۱۳۹۸). الامالی (مقتل امام حسین)، ترجمه محمدحسین ...
  • صحتی سردرودی، محمد (۱۳۸۳). «تحریف شناسی تاریخ امام حسین (ع) ...
  • صدیقیان، محبوبه (۱۳۹۴). ویژگی­های بارز سبک شناختی در آثار عاشورایی ...
  • ضیایی، عبدالمجید (۱۳۸۴). جامعه شناسی تحریفات عاشورا، تهران: هزاره ققنوس ...
  • طوسی، محمدبن محمودبن احمد (۱۳۹۵). عجایب­المخلوقات و غرایب­الموجودات (بر اساس ...
  • عابدی شاهرودی، محمدرضا (۱۳۹۰). در محضر تاریکی، تهران:کانون اندیشه جوان ...
  • عسگری، فاطمه (۱۳۹۵). «تجلی عاشورا در تصویرسازی­های کتاب چاپ سنگی ...
  • عسگری، فاطمه (۱۳۹۷). هنرهای تصویری عاشورا-اعلان، تهران: گوهر دانش ...
  • قریشی کرین، سید حسن و مهری، محمد جواد (۱۳۹۶). «مکان ...
  • قزوینی، زکریابن محمدبن محمودالمکمونی (۱۳۶۱). عجایب­المخلوقات و غرایب­الموجودات، تصحیح نصرا... ...
  • قلیچ­خانی، حمید­رضا (۱۳۹۰). فرهنگ واژگان و اصطلاحات خوش نویسی و ...
  • قلی­زاده، خسرو (۱۳۹۲). دانش نامه اساطیر جانوران، تهران: پارسه ...
  • کاشفی، حسین­بن­علی (۱۳۸۲). روضه­الشهداء، تصحیح عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم: نوید ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب (۱۳۸۷). داستان های اصول کافی، گردآورنده محمد ...
  • لعل شاطری، مصطفی؛ وکیلی، هادی و ناظمیان فرد، علی (۱۳۹۷). ...
  • لعل شاطری، مصطفی؛ وکیلی، هادی و ناظمیان فرد، علی (۱۳۹۸). ...
  • لعل شاطری، مصطفی؛ وکیلی، هادی و ناظمیان فرد، علی (۱۴۰۰). ...
  • مارزلف، اولریش (۱۳۹۸). تصویرسازی داستانی در کتا ب های چاپ ...
  • مجلسی، محمدباقربن محمدتقی (۱۳۸۹). محن الابرار (ترجمه و شرح مقتل ...
  • محدثی، جواد (۱۳۸۳). فرهنگ عاشورا، قم: معروف ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۷۱). حماسه حسینی، جلد ۳، تهران: صدرا ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۵). حماسه حسینی، جلد ۱، تهران: صدرا ...
  • مومن­زاده، حمید (۱۳۹۵). بررسی و تحلیل نگاره­های قاجاری نسخه کتاب ...
  • هال، جیمز (۱۳۸۳). فرهنگ نگاره­ای نمادها در هنر شرق و ...
  • همدانی، محمدبن (۱۳۹۵). عجایب نامه، ویرایش جعفر مدرسی صادقی، تهران: ...
  • یغمائیان، مریم (۱۳۹۷). ملائکه التحفه؛ بررسی فرشته نگاری در نسخ ...
  • https://dl.nlai.ir/UI/۳۴۲۹۴۶۰e-۰۸۹۸-۴۶۳۰-۸۴۰۳-a۷۴۷c۰۶۸e۵df/LRRView.aspx?PageNo=۲۳۹&Term=%d۸%a۷f%d۸%a۸f(۱۳۹۹/۰۵/۲۵)https://dl.nlai.ir/UI/Forms/AllThumbsView.aspx?ID=c۸۱d۰۷۷e-a۴۸۳-۴ad۴-be۷۴-f۵۸۹۵۱۹۲afeb(۱۴۰۰/۰۶/۱۵)https://lorestan.iqna.ir/fa/news/۳۷۵۸۹۸۵/%D۸%A۷%D۸%B۳%D۸%B۱%D۸%A۷%D۸%B۱-%D۸ (۱۳۹۹/۰۹/۱۷)http://mortezamotahari.com/fa/bookview.html?BookId=۳۸۵&BookArticleID=۱۲۸۴۳۰) ۱۴۰۰/۰۱/۱۸) ...
  • نمایش کامل مراجع