تحلیل نگاره های سه حکایت عاشورا (وقایع تحریفی)در نسخه چاپ سنگی اسرارالشهاده (۱۲۶۸ق) موجود در کتابخانه ملی
Publish place: Theoretical foundations of visual arts، Vol: 9، Issue: 1
Publish Year: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 28
This Paper With 21 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_VISUA-9-1_003
تاریخ نمایه سازی: 12 تیر 1403
Abstract:
در پی زنده نگه داشتن نهضت عاشورا، نقلها و گزارشهای این واقعه به صورت مقتلالحسین، روایتهای متعددی از این حادثه را بازگو کرده است. در این میان، روایتهای تحریفی از واقعه عاشورا در برخی کتب به وفور مکتوب و تصویرآفرینی شده است. مقاله حاضر نیز به مطالعه یکی از این کتابها به نام اسرارلشهاده(دیوان سرباز)(۱۲۶۸ق) با طرح مسئله تحلیل تصاویر و مضامین سه حکایت از وقایع تحریفی روز عاشورا میپردازد. تحقیق با هدف بازشناسی نسخه مصور اسرارالشهاده موجود در کتابخانه ملی، واکاوی تصاویر و مفاهیم مذهبی در فرهنگ و باورهای عامیانه مردم عصر قاجار شکل گرفته است.سوال: تصویرآفرینی سه حکایت مورد نظر از کتاب اسرارالشهاده برگرفته از چه عواملی است و دارای چه ویژگیهای تجسمی و مضمونی است؟ نتایج حاصله از این تحقیق که به شیوه توصیفی تحلیلی انجام شده است، نسخ بیشتری از کتاب اسرارالشهاده را در کتابخانه ملی شناسایی کرده است. سه حکایت تصویری این کتاب با عنوانهای زعفر جنی، پادشاه هندوستان در کربلا و شیر در کربلا از جمله روایتهای عامیانهای هستند که در کتب مذهبی نفوذ پیدا کردند اما در مقاتل معتبر رایج، درج نشدهاند. عناصر تجسمی آنها در سه بخش کلی قرار میگیرد. الف: عناصر ملهم از متن اسرارالشهاده و یا روایتهای تحریفی، ب: عناصر بصری برگرفته از سنتهای تصویری قاجار و ج: عناصر بصری ساخته ذهن هنرمند. هنرمند در پرداخت و بیان جزئیات این تصاویر، از متن کتاب و حتی روایات ارجاع شده فراتر رفته و از بنمایه خیال خود بهره برده است تا بدین گونه، تاثیر معنوی حکایت را بر مخاطب بیشتر کند.
Keywords:
Authors
فاطمه عسگری
فارغ التحصیل دکتری هنر اسلامی دانشگاه تربیت مدرس
مهناز شایسته فر
دانشیار دانشگاه تربیت مدرس
سید ابوتراب احمدپناه
گروه آموزشی ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :