رابطه بازار سهام و متغیرهای کلان اقتصادی در ایران

هدف از این مطالعه بررسی هم انباشتگی و علیت میان متغیرهای کلان اقتصادی وشاخص کل قیمت سهام است. برای این منظور از داده های فصلی شاخص کل قیمت سهام و مجموعه ای از متغیرهای کلان اقتصادی شامل عرضه پول، تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز استفاده شده است. برای توضیح رابطه بلندمدت و کوتاه مدت میان متغیرهای موردنظر از رویکردهای انگل گرنجر، ARDL، جوهانسون، فیلیپس- هانسون و مدل تصحیح خطا استفاده شده است. به علاوه، با کمک آزمون علیت گرنجر روابط علی بین متغیرهای کلان اقتصادی موردنظر و شاخص کل قیمت سهام را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج نشان می دهد که در تمام الگوهای برآورد شده یک رابطه بلندمدت میان متغیرهای موجود درمدل و شاخص کل قیمت سهام وجود دارد. مطابق نتایج به دست آمده درحالی که حجم پول (سیاست های پولی بانک مرکزی) بیشترین تاثیر را بر تغییرات قیمت سهام دارد، آثار نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی بر بازار سهام با بی اطمینانی زیادی همراه است. براساس نتایج بدست آمده از آزمون علیت گرنجر، شاخص کل قیمت سهام اثر معناداری بر تولید ناخالص داخلی ندارد در حالی که متغیرهای کلان بر رونق یا رکود بورس تاثیر می گذارند. این نتیجه نشان دهنده این است که از شاخص کل قیمت سهام نمی توان برای پیش بینی تولید ناخالص داخلی استفاده کرد. همچنین قیمت سهام از یک گام تصادفی آن طور که تئوری بازارهای کارامد پیش بینی کرده است پیروی نمی کند. بر این اساس فرضیه تحقیق مبنی بر عدم کارایی بازار سهام پذیرفته می شود.

Keywords:

Macroeconomic Variables , Stock Price Index , Granger Causality , Efficient Market Hypothesis , متغیرهای کلان اقتصادی , شاخص قیمت سهام , آزمون علیت گرنجر , فرضیه بازار کارامد