رویکرد قانون گذار وسازمانهای متولی زنان سرپرست خانوار درتوانمندسازی آنان (بهزیستی ، کمیته امداد ، شهرداری تهران)

مقدمه : به واسطه تغییرات اجتماعی و جمعیتی گسترده جامعه ایران در سالهای اخیر اعم از بالا رفتن سن ازدواج  وطلاق اعتیاد ، مهاجرت ، از کارافتادگی ، ترک زندگی و زنانه شدن سالمندی تعدا د زنان سرپرست خانوار افزایش یافته است  اکثر این زنان بخشی از اقشار آسیب پذیر جامعه و بیش از مردان در معرض فقر هستند این مسئله به این دلیل است که زنان ازقابلیتها و امکانات لازم جهت کاهش فقر برخوردار نیستند وبا توجه به اینکه کیفیت زندگی گروه های مختلف اجتماعی تابعی از قوانین و سیاستهای متولیان امر است. بنابراین چگونگی پرداختن قانون گذار و سازمانهای متولی توانمندسازی زنان سرپرست خانوار از مهمترین عوامل موثر در توانمندی این زنان است روش پژوهش : این پژوهش که به صورت کیفی و با بررسی اسناد و مدارک صورت گرفت، کوشید بررسی کند که در قوانین و مقررات، مفهوم زن سرپرست خانوار و توانمندسازی مبتنی بر چیست و برای هر یک از سازمان های متولی چه نقشی در این زمینه تعریف شده است و کدامیک از قابلیت ها (رفاهی، دسترسی، آگاهی، مشارکت، توازن بین زن و مرد ) و دستاوردها (مادی، روانی و اجتماعی) را هدف گذاری کرده اند  یافته ها : نشان داد که گرچه تعریف دقیق توانمندی، قدرتمندسازی زنان در مناسبات و ساختارهای اجتماعی است، ولی چنین تعریفی سرلوحه قرار نگرفته است.نگرش قانون گذار به نقش سازمان های متولی ، مبتنی بر رویکرد حمایتی است، نه توانمندسازی. از نظر قانون گذار زن سرپرستی یک آسیب محسوب شده است درصورتیکه این مساله به تنهایی آسیب نیست اما می تواند منجر به آسیب شود و ضمن بی توجهی به حق انتخاب زنان، گرایش به تشویق بر خروج زنان از این وضعیت و ازدواج مجدد آن ها دارند.تاکید قانون گذار تنها بر قابلیت های رفاهی و دستاوردهای مادی است و دیگر قابلیت ها و دستاوردها مغفول مانده اند بحث :  به همین واسطه، عمده ی برنامه های توانمندسازی بر محور اشتغال و کارآفرینی تعریف شده است و جنبه های دیگر توانمندی تنها به صورت تبعی ملاحظه گردیده اند و یا به طور کل فراموش یا انکارشده است . در برنامه های توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، به جای هدف گیری جامع و اقدام در جهت تغییر فضا و محیط زیست این زنان و کلیشه ها و روابط اجتماعی موجد ناتوانمندی آن ها، هر یک از این زنان را به صورت منفرد هدف گرفته است.

Keywords:

Empowerment , women head of the household , capability justice , legislator , power , توانمندسازی , زنان سرپرست خانوار , عدالت قابلیتی , قانون گذار , قدرت