تبیین وجه اشتراک توحید و الحاد در برهان نظم طبیعت شناختی: تتمیم معرفت بخشی برهان نظم طبیعت شناختی
Publish place: Islamic wisdom، Vol: 11، Issue: 40
Publish Year: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 10
This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_FHI-11-40_007
تاریخ نمایه سازی: 27 تیر 1403
Abstract:
پس از نظریه داروین، برهان نظم غایت شناختی دچار چالش ها و تحولات بسیاری شد به طوری که نمی توانست نظم را مطابق با علم جدید تبیین کند؛ چراکه علت غایی قادر به تبیین نظریه داروین نبود. درواقع نیاز به یک برهان طبیعت شناختی بود تا بتواند همگام با تحول در طبیعیات ارسطویی، در علوم تجربی وجود نظم و ارتباط آن را با خالق نظم تبیین کند؛ زیرا غایت مندی در برهان نظم آکوئیناس با ابتناء بر علت غایی حاکی از اراده فاعل هوشمندی در پس پرده جهان بود که در ظاهر به نظر می رسید نظریه تکامل با فهم طبیعت براساس «علت فاعلی»، جهان را بی نیاز از این هوش ماورائی می کند. بدین سان برهان نظم غایت شناختی توان همسو شدن با علم جدید را پیدا نکرد و کم کم تطبیق آن بر وجود خدا امری غیر علمی و غیر ضروری محسوب شد. لذا لازم است نظم را به گونه تبیین کرد و به نحو دیگری از آن در الهیات و دفاع از خداباوری بهره جست تا هم چنان نظم تجربی جهان نیازمند به ضرورت وجود خدا باشد. در واقع می توان نشان داد که نظم فاعلی طبیعت شناختی تنها نقطه مشترک توحید و الحاد است که در استناد به وجود و عدم وجود خدا نمی تواند کارآمد باشد و نیاز است تا این نظم طبیعی در دفاع از خداباوری تتمیم شود. بر این اساس برهان نظم غایت شناختی همچنان در جایگاه خود اهمیت دارد.
Keywords:
Authors
طیبه خسروی
دکتری گروه فلسفه و کلام، دانشگاه قم
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :