پیشینه نقش مار درعیلام و جیرفت وتصویر آن در آیین زردشتی

Publish Year: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 18

This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PAZAND-8-28_002

تاریخ نمایه سازی: 27 تیر 1403

Abstract:

مار خزنده معروف، از جانورانی است که در اساطیر بسیاری از اقوام و ملل به صور گوناگون مطرح است. در ایران نیز این جانور حجم زیادی از نقوش را به خود اختصاص داده است. چنین به نظر می­رسد که این نقش، مفهوم خاصی با خود داشته، نماد واقع می ­شده و با مذهب و باورهای مردم نیز پیوند داشته است. همین نکته پژوهندگان را متوجه کاربرد نقش مار در آثار بازمانده از عیلام و مناطق همجوار آن مانند جیرفت و به طورکلی تفاوت­های آن با آیین زردشتی می­کند. نقش مار در عیلام  بیش از هر چیز پیوستگی خود را با ایزد، آب، باروری و جهان دیگر آشکار می­ سازد  در حالی که در جیرفت شاهد نقش مارهای به هم پیوسته و در هم تنیده، مارهای حلقه بسته و حتی ستیز مار با دیگر جانوران هستیم. بعد از آن همزمان با نفوذ آیین زردشتی در ایران این جانور نقشی جدید و کاملا متفاوت از قبل پیدا می­کند تا جایی که جزء مخلوقات اهریمنی معرفی می­شود. در این مقاله با توصیف و بررسی تکرار نقش این جانور در صحنه­ های مختلف، نوعی تقسیم­ بندی مجزا برای هر کدام از مناطق(عیلام و جیرفت) ارائه و معانی و مفاهیم اسطوره­ای مرتبط با هر نقش توضیح داده می­ شود. در پایان نیز به نقش مار در آیین زردشتی نیز به اختصار اشاره می­شود.

Keywords:

مار , عیلام , جیرفت , آیین زردشتی(متون اوستا و پهلوی)

Authors

محمدتقی راشد محصل

استاد، فرهنگ و زبانهای باستانی، پژوهشکده زبانشناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

فهیمه شکیبا

دانشجوی دکتری رشته فرهنگ و زبان های باستانی، پژوهشکده زبان شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • آمیه، پیر(۱۳۴۹). تاریخ ایلام، ترجمه شیرین بیانی، تهران: انتشارات دانشگاه ...
  • اسفندیاری، صبا(۱۳۸۴). جلوه­گری نقوش در هنرهای سنتی ایران، مشهد: نور ...
  • الیاده، میرچا(۱۳۷۲). رساله در تاریخ ادیان، ترجمه جلال ستاری، تهران: ...
  • بلک، جرمی و آنتونی گرین(۱۳۸۳)، فرهنگنامه خدایان، دیوان و نمادهای ...
  • بویس، مری(۱۳۸۱). زردشتیان: باورها و آداب دینی آنها، ترجمه عسکر ...
  • پاتس، دانیل(۱۳۸۵). باستان شناسی عیلام، ترجمه زهرا باستی، تهران: سمت.. ...
  • پورداوود، ابراهیم(۱۳۲۶). فرهنگ ایران باستان، تهران: انتشارات ایران­شناسی.. ...
  • دو بوکور، مونیک (۱۳۷۳). رمزهای زنده جان، ترجمه جلال ستاری، ...
  • عفیفی، رحیم(۱۳۷۴). اساطیر و فرهنگ ایرانی در نوشته­های پهلوی، تهران: ...
  • قلی زاده، خسرو(۱۳۸۷). فرهنگ اساطیر ایرانی بر پایه متون پهلوی، تهران: ...
  • کوپر، جی سی(۱۳۷۹). فرهنگ مصور نمادهای سنتی، ترجمه ملیحه کرباسیان، تهران: ...
  • مجیدزاده، یوسف(۱۳۷۰). تاریخ و تمدن ایلام، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.. ...
  • مجیدزاده، یوسف(۱۳۸۲). جیرفت کهن­ترین تمدن شرق، وزاررت فرهنگ وارشاد اسلامی، ...
  • مزداپور، کتایون(۱۳۷۱). «افسانه پری در هزار و یک شب»، در ...
  • مزداپور، کتایون(۱۳۸۳). چهارده گفتار دیگر درباره اسطوره، تهران: اساطیر.. ...
  • مزداپور، کتایون(۱۳۸۷). «مار جادو و زیبای پروانه»، فصلنامه فرهنگ مردم، ...
  • مهرآفرین، رضا و محمد طاووسی(۱۳۸۵). «دیرینه­شناسی اسطوره ضحاک»، مجله زبان ...
  • میرفخرایی، مهشید(۱۳۶۷). روایت پهلوی(ترجمه و آوانگاری)، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات ...
  • ناهوکو، تاواراتانی(۱۳۸۵). ادبیات تطبیقی مار و کاج (سمبل های جاودان ...
  • هال، جیمز(۱۳۸۰). فرهنگ نگاره­ای نمادها در شرق و غرب، ترجمه ...
  • هینتس، والتر(۱۳۷۶). دنیای گمشده ایلام، بازسازی یک تمدن گمشده، ترجمه ...
  • Amiet ,p.(۱۹۶۶).Elam, paris: archée.. ...
  • Bartholomae.C.(۱۹۶۱).Altiranisches Worterbuch, Berlin: Walter de Gruyter& Co.. ...
  • De Miroschedji,p.(۱۹۸۱)."La Dieu Elamite au Serpent et aux eaux jaillisantes",Iranica ...
  • نمایش کامل مراجع