تحلیلی بر ژئوپلیتیک خراسان بزرگ و تبعات آن بر مناطق شرقی ایران

خراسان بزرگ حدفاصل تمدن های اسلاو، هند، چین و ایران از دیرباز مورد توجه قدرت ها بوده است. اهمیت ارتباط آن به ویژه راه ابریشم، موجب ارتقاء جایگاه ژئوپلیتیک آن می گردید. این منطقه که روزی جزئی از ایران بود امروزه نشانه های فراوانی از تمدن بزرگ ایرانی را با خود همراه دارد. عدم دسترسی به آبهای آزاد (مگر از طریق ایران) منابع ضعیف و جغرافیای فقیر این منطقه، پس از فروپاسی شوروی سابق، در کنار جمعیت قابل توجه آن، موجب برخی مشکلات در کشورهای این منطقه و به تبع آن برای همسایگان می گردد. تحلیل ژئوپلیتیکی این گستره، ضمن بررسی نقاط قوت و ضعف، تهدیدات و فرصتهای موجود، راهکارهایی را با گرایشهای ژئواکونومی و ژئوکالچر ارائه خواهد نمود. این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که ژئوپلیتیک این منطقه چه تبعاتی بر مناطق شرق کشورمان دارد. تنوع قومیتی، سیاست های قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای، فرهنگ پیچیده، پتانسیل ها و ضرورت های اقتصادی، منابع و ترانزیت انرژی، پایین بودن شاخص های توسعه، همگرایی منطقه ای و مواردی از این دست باید مورد توجه قرار گیرند. بی توجهی به خراسان بزرگ علاوه بر محروم ماندن از منفع فراوان این منطقه، جا را برای حضور قدرتمندتر سایرین فراهم می نماید.