بررسی فرصت ها، محدودیت ها و عوامل تاثیرگذار بر روابط ایران و عراق

عراق یکی از همسایگان مهم و راهبردی جمهوری اسلامی ایران است که طی سده های گذشته به ویژه از اوایل قرن بیستم و شکل گیری حکومت عراق بعد از عثمانی، به علت در هم تنیدگیهای تاریخی، فرهنگی، دینی، مذهبی و حتی قومی در سیاست خارجی کشورمان جایگاه ویژه و ممتازی داشته است. بیش از۱۴۰۰ کیلومتر مشترک که بیشترین مرز در میان دیگر مرزها را با کشور ما به خود اختصاص داده است. این کشور به گواه تاریخ همیشه بر امنیت و منافع ملی ما تاثیرگذار بوده و به همین دلیل در تمام شرایط در دستگاه سیاست خارجی ایران جایگاه ویژه و ممتازی را به خود اختصاص داده است. با توجه به اینکه عراق در قسمت شرقی سرزمین های بهم پیوسته کشورهای عربی قرار دارد، میتوان آن را به عنوان مرزدار فرهنگی، قومی و دروازه شرقی جهان عرب نامید. از آنجایی که یکی از ابزارهای سیاست خارجی کشورمان بهره برداری از ظرفیت ها و مولفه های فرهنگی و تبلیغی در بیرون از مرزهای کشور به خصوص در جهان عرب می باشد، از این دروازه و گذرگاه به منظور ارتباط و تبادل فرهنگی در سطح جهان عرب به عنوان یک ظرفیت راهبردی می توان بهره برداری کرد. موضوع مهم دیگری که موجب شده که عراق جایگاه ویژه ای را در سیاست خارجی ایران داشته باشد، تاثیر مستقیم روابط ایران و عراق بر روند جایگاه منطقهای جمهوری اسلامی ایران است. این کشور پتاسیل تهدید نظامی، امنیتی و اقتصادی را برای جمهوری اسلامی دارا می باشد که میتواند به نیروی فرسایشی و تحلیل برنده قدرت ایران در منطقه تبدیل شود. کما اینکه در دهه های پنجاه، شصت و هفتاد هجری شمسی چنین بود یعنی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و بعد از آن چنین بود. همچنین عراق میتواند به عنوان نیرویی هم افزا در زمینههای اقتصادی همچون موضوع نفت، مسایل حقوقی و مجامع بین المللی در رابطه با ایران نقش ایفاء نماید. در مطالعه حاضر، به بررسی عوامل اثرگذار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر روابط ایران و عراق پرداخته میشود.

Keywords:

اربعین , ایران , عراق , نفوذ.