امکان سنجی پایش تزریق آب با استفاده از داده های لرزه نگاری چهار بعدی در یکی از میادین نفتی جنوب ایران

درسال های اخیر، با توجه به افزایش تقاضا و کاهش ذخایر نفتی، روش های افزایش برداشت از مخازن نفت و گاز مورد توجه بیشتری قرار گرفته اند. یکی از این روش ها تزریق آب به مخزن است. به دلیل پیچیدگی های ساختمانی و رسوب شناسی اکثر مخازن ایران، موفقیت روش های افزایش برداشت به ویژه تزریق آب با عدم قطعیت بالایی همراه است. بنابراین پایش (مانیتورینگ) و کنترل فرآیند تزریق با استفاده از عملیات لرزه نگاری چهار بعدی به منظور کاهش ریسک عملیات و افزایش نرخ بهره برداری، ضروری می باشد. در این مطالعه امکان سنجی عملیات لرزه نگاری با هدف پایش فرآیند تزریق آب در دو لایه مخزنی بورگان (ماسه سنگی) و یاماما (کربناته) در یکی از میادین نفتی جنوب ایران در مقیاس های صفر، یک و سه بعدی انجام گردید. به این منظور، ابتدا بررسی های کاملی بر روی مدل های فیزیک سنگ موجود انجام شد و مدل مناسب فیزیک سنگ که اکثر پارامترهای موثر را پوشش دهد انتخاب گردید. در ادامه، تغییرات لرزه ای ناشی از سه حالت تزریق آب سازندی، تزریق آب دریا و تزریق آب هوشمند در هر لایه بررسی شده است. نتایج به دست آمده در مقیاس صفر بعدی نشان داد که مقاومت صوتی به مقدار ۵/۴ الی ۷% برای حالت های مختلف در هر دو مخزن ماسه سنگی و کربناته تغییر می کند. برای انجام مطالعات در مقیاس یک بعدی، داده های لرزه نگاری مصنوعی با استفاده از نگاره های چاه و برای حالت های مختلف بالا آمدن سطح تماس آب-نفت تولید شد. نتایج مدل سازی یک بعدی نشانگر آن است که جابه جایی سطح تماس بیشتر از m ۳ در مخزن بورگان و بیشتر از m ۷ در مخزن یاماما قابل ثبت توسط داده های لرزه نگاری چهار بعدی خواهد بود. برای انجام مطالعات در مقیاس سه بعدی، داده های لرزه نگاری مصنوعی سه بعدی با استفاده از مدل های استاتیک و دینامیک مخازن بورگان و یاماما تولید شدند. مطالعات امکان سنجی با استفاده از داده های لرزه نگاری در مقیاس سه بعدی نیز نشانگر امکان پذیر بودن داده های لرزه نگاری چهار بعدی برای پایش تغییرات سطح تماس هر دو مخزن بورگان و یاماما در مقیاس مخزنی می باشد. بنابراین، عملیات برداشت داده های لرزه نگاری چهار بعدی در میدان انتخاب شده برای پایش و بهینه سازی برنامه تولید و پیشنهاد مکان مناسب برای حفر چاه های جدید پیشنهاد می گردد.

Keywords:

تزریق آب , لرزه نگاری چهار بعدی , فیزیک سنگ , امکان سنجی لرزه نگاری , نگاره چاه , پایش مخازن