بررسی علل و عوامل سیاسی-اجتماعی ناکامی جریان های علوی در عصر رضوی؛ واکاوی موردی جنبش ابن طباطبا و ابوالسرایا

خیزش های بسیاری پس از قیام امام حسین علیه السلام با هدف خون خواهی و مبارزه با حاکمان ستمگر به وقوع پیوست که قیام ابن طباطبا و ابوالسرایا که همزمان با حیات امام رضا علیه السلام بود، از آن جمله می باشد. خیزشی که علی رغم گستردگی و چالش های بسیاری که برای خلافت عباسی به همراه داشت، شکست خورده و سرکوب شد. پژوهش پیش رو بر آن است با رویکردی توصیفی - تحلیلی بر پایه اسناد کتابخانه ای به بررسی این قیام پرداخته و به این سوال پاسخ دهد که از منظر سیاسی - اجتماعی، مولفه های اثرگذار در ناکامی قیام ابن طباطبا و ابوالسرایا چه بود؟یافته های این جستار نشان می دهد هر چند این جریان به سبب جایگاه اجتماعی ابن طباطبا اوج گرفت و با پذیرش اجتماعی همراه بود اما پس از مرگ ابن طباطبا به تدریج رفتار منفعت طلبانه برخی رهبران قیام همانند ابوالسرایا و والیان تحت امر وی این خیزش را از اهداف خود دور ساخت. همچنین عدم وجود مولفه هایی همانند: رهبری قدرتمند و برنامه ریزی هدفمند برای انسجام و بسیج نیروها به مشکلات افزود و قیام درهم شکسته شد. موضوعی که امام رضا علیه السلام پس از عدم پذیرش دعوت این جریان به شکلی غیر مستقیم به آن اشاره دارد.

Keywords:

ابن طباطبا , ابوالسرایا , عباسیان , جنبش شیعی , امام رضا علیه السلام , کوفه