اردبیل و موزه شیخ صفی الدین اردبیلی از نگاه سیاحان بریتانیایی

سفرنامه های سیاحان خارجی، دربردارنده ی واقعیات اجتماعی، تاریخی، جغرافیایی، سیاسی، فرهنگی و ادبی هستند که امروزه نقش مهمی در پژوهش های ایران شناسی ایفا می کنند. سفرنامه ها، منابع اطلاعاتی دست اول هستند که توسط یک خارجی درباره یک کشور و مردمان آن نگاشته شده است. سیاحان اروپایی خصوصا پس از تاسیس سلسله صفوی، در قالب هیات های بازرگانی، سیاسی، نظامی و تبلیغاتی به ایران سفر کردند و دیده ها و شنیده های خود را به رشته تحریر درآوردند. در این میان، ماموران بریتانیایی به واسطه روابط نزدیک سیاسی و بازرگانی دولت های ایران و بریتانیا خصوصا در دوره قاجار، نقش مهمی در معرفی تاریخ و جغرافیای این سرزمین دارند. معرفی شهرها و روستا، اماکن جغرافیایی و همچنین آثار تاریخی و اشیاء موزه ای از جمله موضوعات مندرج در این منابع هستند. با توجه به اهمیت سفرنامه ها در مطالعه شهرها و آثار تاریخی موجود در آنها، در این مقاله ماموران و سیاحان بریتانیایی که در دوره های تاریخی مختلف به اردبیل سفر کرده اند، معرفی و به مشاهداتشان راجع به آثار تاریخی موزه شیخ صفی الدین اردبیلی شامل چینی خانه، کتابخانه و قالی پهن شده در کف آرامگاه اشاره می شود. مطالب استخراج شده حاصل مطالعه ۱۳۰ جلد از سفرنامه های ترجمه شده ی سیاحان بریتانیایی است که از دوره صفویه تا پهلوی دوم به ایران سفر کرده اند. با مطالعه این منابع اطلاعات ارزشمندی از وضعیت اشیاء تاریخی مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی در طول تاریخ گذشته به دست آمده که راهنمای مطالعات کنونی درباره موزه شیخ صفی الدین اردبیلی است.

Keywords:

ایران , اردبیل , موزه ها , بقعه شیخ صفی الدین اربیلی , سفرنامه ها , سیاحان بریتانیایی