رویکرد مدیریتی حفاظت پویا از بناهای تاریخی واقع در بافت زنده شهر، در مواجهه با ضرورت توسعه پایدار (مورد مطالعه: بافت تاریخی ثامن مشهد)

حفظ اصالت حریم، منظر و هویت بناهای تاریخی که در محدوده بافت شهری زنده قرار دارند، یکی از اصول و دغدغه های مهم میراث فرهنگی، در پشتیبانی از چنین آثار ارزشمند است . رویکرد میراث فرهنگی بر حفاظت از میراث ملموس و ناملموس بافت زنده شهری گاهی، با لزوم عملیاتی شدن طرح های جامع توسعه شهری، مطالبات اجتماعی، حقوق شهروندی، سیاست های کلان توسعه و دستورالعمل های برخی مراجع نظیر: شهرداری، مسکن و زمین شهری و ... در تقابل بوده و در ادامه فرایند، تعیین تکلیف امر در تعارض با ضوابط میراث فرهنگی همراه می گردد. این مقاله به روش تحلیل محتوا، مضامین چالش ها در مواجهه با ضرورت بسترسازی، اقدامات عمرانی، خدمات شهروندی، گردشگری زیارت و مدیریت بحران بافت تاریخی مشهد با وسعت ۳۶۰ هکتاری روبرو هست که ۱۰۶عدد از آنها با تنوعی از میراث فرهنگی ملموس و ناملموس، بنای تاریخی، بازار، مدرسه، مسجد، مکان رویداد، مشاهیر و مفاخر ملی هویت اجتماعی- فرهنگی مشهد گره خورده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. رویکرد سیاست گذاری فرهنگی حفاظت از حریم و بافت ثامن مشهد در قالب توسعه پایدار شهری (شهر موزه) مطرح می گردد و مولفه های بومی سازی، چگونگی برخورد با مبانی و محدودیت های بناهای تاریخی، حس تعلق به مکان، جذب مشارکت مردمی، اقتصاد فرهنگی، حمایت از سرمایه های اجتماعی و ملی، از جمله مفاهیم سازمان دهنده و پایه شناسایی و تبیین گردیده تا منجر به ایجاد انگیزه و حمایت خودجوش شهروندان و دغدغه مشترک سیستم های دولتی و نیمه دولتی گردد.

Keywords:

بافت زنده شهر , حفاظت پویا , توسعه پایدار شهری , شهر موزه