نقد و تحلیل فقهی بر تغلیظ دیه در ماه های حرام

اگر قتل در یکی از ماه های حرام صورت گیرد یک سوم دیه بر میزان تعیین شده افزون می گردد که از آن به تغلیظ دیه تعبیر  می شود. موضوع تغلیظ دیه در فتاوای فقهای امامیه مورد اشاره واقع شده و به صورت عموم بین انواع قتل فرقی گذاشته نشده است . در قانون مجازات اسلامی برای همه انواع قتل ها ( عمد ، شبه عمد و خطای محض )  تغلیظ دیه در نظر گرفته شده است . قرآن کریم حکم حرمت ماه های حرام را بیان نموده  اما سخنی از تغلیظ دیه در آن دیده نمی شود.  این نوشتار ضمن باز کاوی روایات وارده در خصوص تغلیظ دیه در ماه های حرام با توجه به عدم صراحت روایات مربوط به تغلیظ دیه مقدر به میزان یک سوم در قتل خطایی و با توجه به عدم تحقق هتک حرمت در این نوع قتل به این نتیجه رسیده است که روایات تغلیظ دیه شامل قتل خطایی نمی شود و حکم تغلیظ دیه اختصاص به قتل عمد و شبه عمد دارد . آنچه که حکم تغلیظ دیه را در معرض تردید جدی قرار می دهد عدم صراحت روایات و فقدان عنصر قصد در قتل غیر عمدی است که انتهاک  ( هتک حرمت ماه های حرام ) در این ماه صورت نمی گیرد و تغلیظ هم به دنبال آن منتفی می گردد .

Keywords:

تغلیظ دیه , ماه های حرام , قتل عمد , قتل شبه عمد