بررسی تغییر در ساختمان فکری عارف قزوینی و نمودهای موسیقایی آن

عارف قزوینی ، شاعر و تصنیف سرای ملی ، فردی است که آواز را از روضه خوانی برپای منبر شروع و خیلی زود آوازهاش پیچید و به دربار راه پیدا کرد. اما روحیه آزادی طلبانه او، درتضاد با زندگی در دربار بود. طغیانگری شخصیت او، و روحیه مبارزش، در آثار او نمود پرواضحی دارند. عارف برای اینکه از آرمانهایش پا پس نکشد، از بسیاری از امتیازات و دلخوشی هایش دست کشید و خود را وقف میهن نمود. ابتکارات او هم از حیث کلام و هم از حیث ساختار موسیقایی قابل توجه است . در حیطه کلام، رنگ آمیزی های احساسی او و استفاده از لغات نو که منتج از تفکرات سیاسی -اجتماعی او بود، و در حیطه موسیقی ، ثبات در فضاهای مدال و یا تغییرهای اندک و استفاده از موتیف های ساده برای هرچه بیشتر در ذهن ماندن، از جمله ویژگی های آثار اوست . ویژگی هایی که او به سبب نوع جامعه هدفش برگزیده بود. او به دنبال جلب توجه آحاد جامعه برای آثارش بود چرا که تغییر در ساختارها را، نتیجه تغییر در تفکر آنها می دانست . آثار او جایگاه به خصوصی مابین تمام اقشار مردم ایران دارند و حتی پس از گذشت حدود یک قرن از خلق این آثار، هم چنان جایگاه و کارکرد خود را حفظ کرده اند. در این اثر پژوهشی ، پس از ارائه ابعادی چند از زندگی پرفراز و نشیب عارف و ارائه تغییر و تکامل فرآیند فکری او، مسئله پذیرش او در جامعه ایران مورد بررسی قرار می گیرد.

Keywords:

عارف قزوینی , تصنیف سرا , آثار انقلابی , نوآوری , مسئله پذیرش