تداوم و تاثیر سنت های معماری دوره ساسانی بر معماری ایران در سده های نخستین اسلامی

معماری ایران با سابقه ده هزار ساله در طول زمان و تحت تاثیر عوامل جغرافیایی و فرهنگی شکل گرفته و تکامل یافته است. این معماری علی رغم گستردگی جغرافیایی از وحدت خاصی برخوردار بوده و در سیر پیشرف و تکامل آن گسستگی و شکاف محسوسی دیده نمی شود و روندی که از دوره پیش از تاریخ آغاز شده تا دوره های متاخرتر ادامه یافته و تغییرات مذهبی، سیاسی و اجتماعی گسستی را در این روند ایجاد نکرده است. معماری هر ملت و یا هر منطقه ای تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد که این عوامل عمدتا در خود منطقه وجود دارد و در موارد کمی از خارج القاء می گردد. معماری ایران نیز در اصل زاده محیط جغرافیایی خود است؛ در طول زمان در اثر عوامل مختلف اجتماعی و اقتصادی رشد و گسترش یافته است. بررسی مستند تداوم عناصر معماری پیش از اسلام بر سده های نخستین اسلامی از اهداف این پژوهش است. از این رو مطالعه مهمترین ویژگی های معماری سده های نخستین اسلامی در مقایسه با معماری دوره ساسانی و نحوه تداوم معماری ساسانی در دو سده نخستین اسلامی، از جمله مسائلی است که در جریان این پژوهش باید به آن پاسخ داده شود. پژوهش حاضر، از نوع تحقیقات کتابخانه ای و ماهیت پژوهش توصیفی تحلیلی است که گردآوری اطلاعات در آن به صورت اسنادی و تطبیق میدانی یافته های این حوزه با سایر مناطق صورت گرفته است. برآیند پژوهش بر آن است که در طی دو سده نخستین اسلامی سنت و تکنیک های معماری دوره ساسانی توسط فاتحان و حکمرانان محلی ایرانی ادامه پیدا کرد و گسست کاملی در روند معماری ایران شکل نگرفت. با توجه به این مطالب به نظر می رسد معماری دوره اسلامی ایران تداوم طبیعی و مستقیم معماری دوره ساسانی و قبل از آن بوده است.

Keywords:

دوره ساسانی , معماری ایرانی اسلامی , تداوم معماری , عناصر و تزیینات معماری .