بررسی تطبیقی وجود از منظر متکلمان و فلاسفه مسلمان

وجود به عنوان عنصر کلیدی و موضوع فلسفه محسوب می شود و از دیرباز بیشترین تمرکز را در میان فیلسوفان به خود اختصاص داده است. علم کلام که با تشریح و تبیین عقلی به دفاع از گذاره های شرعی می پردازد، نیز عنایت خاص به وجود دارد و متکلمان مسلمان بحث های مبسوطی در این باره ارائه کرده اند. مقاله حاضر به تمایز اصلی فلسفه و کلام در موضوع وجود پرداخته و این که این دو معرفت در پی شناخت موجود از حیث موجودیت است یا از جهت تعین خاص؟ با این هدف نخست به تفاوت فلسفه و کلام پرداخته، آنگاه با تمرکز به بحث وجود، این مفهوم را از منظر علم کلام بررسی کرده، و سپس با بحث وجود در کلام اهل سنت، وجود در کلام امامیه، حقیقت وجود و مفهوم آن، تعریف وجود، و برایند وجود در علم کلام استمرار یافته است. در ادامه وجود در فلسفه به بحث گرفته شده، تمرکز اصلی در انطباق و عدم انطباق تعریف منطقی حد و رسم دار در وجود است. مشکک بودن وجود و وجود در فلسفه مشاء، اشراق و حکمت صدرایی مباحث بعدی را تشکیل می دهد.

Keywords:

وجود , ماهیت , کلام , فلسفه.