بررسی تطبیقی شبهه آکل و ماکول و تناسخ از منظر امامیه و ماتریدیه

چگونگی پاسخ به شبهات معاد و اعتقاد راسخ به قیامت از مباحث مهم بین فرق و مکاتب اسلامی است. این پژوهش با جمع آوری اطلاعات به روش تحلیلی مقایسه ای در مقام پاسخ به شبهه آکل و ماکول و تناسخ است که آیا انسان بعد از خورده شدن توسط انسان یا موجودات دیگر چگونه حشر خواهد شد؟ و آیا نفس و روح بعد از جدا شدن از پیکر انسان، به بدن یا موجودات دیگر منتقل می شود یا نه؟ هدف مقاله، تطبیق و مقایسه دیدگاه اندیشمندان دو فرقه امامیه و ماتریدیه است. بر اساس یافته های این پژوهش، ادله قائلین به امتناع اعاده معدوم از «متکلمان فیلسوف مشرب امامیه و برخی از متکلمان ماتریدیه» مبنی بر «زوال عناصر عالم ماده و بقاء نفس و روح» دفع کننده شبهه آکل و ماکول و تناسخ بوده است، برخلاف قول قائلین به بقاء اجزاء اصلی انسان و قول قائلین به بقاء اجزاء اصلی و فرعی دفع کننده این دو شبهه نیست. ادله قائلین به جواز اعاده معدوم از «متکلمان ماتریدیه و برخی از امامیه» با توجه به معدوم و نیست شدن تمام خلایق عالم، شبهه آکل و ماکول و تناسخ، سالبه به انتفاء موضوع است، بر خلاف قول قائلان به تجمیع اجزاء پراکنده (قول تفصیل) که دفع کننده شبهه آکل و ماکول یا تناسخ نبود.

Keywords:

آکل و ماکول , تناسخ , اعاده معدوم , امامیه , ماتریدیه