سنجش جدایی گزینی فضایی - اقتصادی کلانشهر تهران و ارتباط آن با ساختار فضایی شهر

جدایی گزینی شهری مانعی کلیدی و مهم برای تحقق شهری فراگیر، منسجم و یکپارچه است. پیامدهای مرتبط با جدایی گزینی فضایی نه تنها متوجه خانواده های ضعیف می گردد بلکه همه شهروندان و ساختار فضایی شهرها را متاثر خواهند کرد. ازاین رو مطالعه ارتباط بین جدایی گزینی و ساختار فضایی شهر از اقداماتی است که باعث دستیابی به مدیریت شهری کارآمد و حکمروایی مطلوب شهری می گردد؛ بنابراین هدف اصلی این پژوهش، سنجش جدایی گزینی فضایی- اقتصادی کلان شهر تهران است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، توصیفی – تحلیلی است. نتایج پژوهش حاکی از شکل گیری الگوی متمرکز ساختار فضایی و جداشدگی متوسط تا شدید برخورداری از شاخص های اقتصادی در مناطق شهر تهران است. به نحوی که میزان Z-Score توزیع فضایی شاخص ها بیشتر از مقدار ۱.۶۵ و میزان آنتروپی و جداشدگی فضایی شاخص ها اغلب بیشتر از ۰.۶ است. همچنین نتایج نشان می دهد که بیشترین میزان ضریب رگرسیونی بین آنتروپی جمعیت و توزیع فضایی شاخص های اقتصادی مربوط به مناطق شمالی و مرکزی شهر تهران است و کمترین میزان این ضریب مربوط به مناطق جنوب شرقی و جنوب شهر می باشد و بین توزیع فضایی جمعیت و شاخص های اقتصادی در کلان شهر تهران روندی شمالی – جنوبی و شرقی – غربی برقرار است که باعث نوعی جدایی گزینی فضایی و تمرکزگرایی در دو محور مرکزی و شمالی شهر شده است. ازاین رو ارزیابی روند جدایی گزینی فضایی-اقتصادی کلان شهر تهران طی سال های آتی و شناسایی سایر عوامل زمینه ای دیگر که به نوعی نقش بسزایی در جدایی گزینی اقتصادی این شهر دارند، به عنوان راهبردهای کلیدی تبیین و تحلیل جدایی گزینی فضایی کلان شهر تهران مطرح می شوند.

Keywords:

جدایی گزینی اقتصادی , ساختار فضایی , کلانشهر تهران