ما اکنون در میان انقلابی از دانسته هایمان پیرامون سر منشاء تکامل جهان هستیم. انقلابی که هم از نظریه های جدید و هم از تکنولوژی پیشرفته تغذیه می کند. تلسکوپ های فضایی ای که از آن سوی طیف الکترومغناطیسی جهان را زیر نظر دارند، تلسکوپ های عظیم زمینی، ابررایانه ها و شتاب دهنده های ذرات اتمی و حتی تلسکوپ های زیرزمینی، همگی نقش مهمی را در این زمینه ایفا می کنند. به مدد نظریه
نسبیت عام اینشتین و فیزیک نوین ذرات می توان با اطمینان بیشتری تاریخ کیهان را از زمان ترکیب ذرات بنیادی، که دریک میکرو ثانیه بعد از پیدایش جهان به وجود آمدند، بررسی کرد.بعد از چند دهه تلاش و کوشش ما نتوانسته ایم ویژگی اساسی جهانخودمان را شناسایی کنیم. در توافق نظر جدید، که در یک دهه قبل به سختی قابل تصور بود، بیشتر کیهان شناسان عمر جهان را ۱۳/۷ میلیارد سال می دانند و عقیده دارند که جهان تخت است (یعنی از هندسه اقلیدسی تبعیت می کند، با خطوط موازی که دربی نهایت هم موازی می مانند و زوایای داخلی مثلث که مجموعا ۱۸۰ درجه هستند). نظریه های جدید کیهان شناسی، تعدادی از مشکلاتی را که به مدت چند دهه مطرح بوده اند حل می کنند. معروف ترین این معضلات این بود که جهان، جوان تر از ستاره هایی که در آن قرار دارند به نظر می آمد .برابری اندازه گیری های مستقل با مقادیر کلیدی مانند
ثابت هابل نیز از موضوعات مهم کیهان شناسی هستند. بیشتر ماده کهکشان هیچ نوری از خود منتشر نمی کند و برخلاف ماده که برای ما آشناتر و ملموس تر است، از نوترون و پروتون تشکیل نشده. به نظر می آید این ماده سیاه عجیب که ۳۰ درصد از کل جرم _ انرژی جهان را تشکیل می دهد، از نوعی ذره بنیادی تشکیل شده که کمی بعد از
انفجار بزرگ به وجود آمده است. حتی شگفت آورتر از این، دوسوم از جرم - انرژی کیهان است که از انرژی تاریک اسرارآمیز تشکیل شده، که باعث سرعت یافتن گسترش جهان می شود.