واکاوی سهم مدیران مدارس در عملکرد نظام آموزشی از بعد پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

هدف: مدیر مدرسه به عنوان نماینده آموزش و پرورش مسئول حسن اجرای فعالیت های آموزشی، پرورشی و اداری مدرسه است و نقش مهمی در موفقیت مدرسه دارد. در یک دهه گذشته، توجه به کیفیت مدیریت مدرسه در صدر موضوعات نظام آموزشی قرار گرفته است. با توجه به این موضوع، این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل سهم مدیران مدارس بر عملکرد نظام آموزشی از بعد پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه در شهر تهران انجام شد. روش: به منظور درک تجربه زیسته مدیران مدارس، این پژوهش به رویکرد کیفی و با روش پدیدارنگاری انجام شد. داده ها به روش مثلث سازی و با مصاحبه نیمه ساختاریافته، مشاهده و تحلیل اسناد گردآوری شدند. شرکت کنندگان در مصاحبه، ۲۰ نفر از مدیران مدارس، ۲۶ نفر از معلمان و ۷ نفر از متخصصان مدیریت آموزشی بودند که به روش نمونه-گیری هدفمند انتخاب شدند. فضای فیزیکی آموزشی ۷ مدرسه و تعاملات مدیر نیز مشاهده شد. در تحلیل اسناد، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش (۱۳۹۰) و آیین نامه اجرایی مدارس (۱۳۷۹) بررسی شد. داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی بررسی شدند. یافته ها: یافته های پژوهش در ۳ تم «تعریف مدیر مدرسه»، «فعالیت های اداری و آموزشی»، «ضرورت سطوح مدیریت» دسته بندی شدند و تاثیر عملکرد مدیر بر موفقیت نظام آموزشی (پیشرفت تحصیلی دانش آموزان) تحلیل و بررسی شد. در نهایت «سازوکارهای بهبود و توسعه عملکرد مدیران مدارس» پیشنهاد شد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش مدیران مدارس ما از آن جایی که عاملیت و تصمیم گیرنده نیستند و به فعالیت های روزمره مدرسه می پردازند. لذا پیشنهاد می شود "آموزش و تربیت مدیران مدرسه"، "بازتعریف وظایف مدیران"، "بازنگری در برنامه های آموزش و پرورش" و "ابهام زدایی از نقش مدیران مدارس" در خور توجه قرار گیرد و "انتخاب مدیران مدارس بر اساس شایسته سالاری" انجام شود.

Keywords:

مدیران مدارس , عملکرد نظام آموزشی , پیشرفت تحصیلی دانش آموزان