تحلیل محتوای کتاب جامعه شناسی دوره دوم متوسطه بر اساس میزان توجه به مولفه های شایستگی فرهنگی

هدف: هدف تحقیق حاضر تحلیل محتوای کتاب های جامعه شناسی دوره دوم متوسطه از نظر میزان توجه به مولفه-های شایستگی فرهنگی است. روش: تحقیق حاضر با استفاده از روش آنتروپی شانون انجام شده است. جامعه پژوهشی شامل کتاب های جامعه شناسی پایه دهم، یازدهم و دوازدهم علوم انسانی بوده است. با توجه به ماهیت پژوهش و محدودیت جامعه از نمونه گیری صرف نظر و کل جامعه برای نمونه انتخاب شده است. ابزار اندازه گیری، چک لیست محقق ساخته مشتمل بر چهار مولفه از اصلی ترین مولفه های شایستگی فرهنگی است که روایی آن با استفاده از داوری تخصصی، تایید و پایایی آن با روش اسکات ۹۵/۰ محاسبه شده است. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، کتاب های جامعه شناسی دوره دوم متوسطه ۸۹۳ مرتبه به مولفه های شایستگی فرهنگی توجه کرده اند و ضریب اهمیت آن در مولفه های شایستگی فردی، تحصیلی، مذهبی و محیطی به ترتیب ۲۳۹۸/۰، ۲۵۴۹/۰ ، ۲۵۴۷/۰ و ۲۵۱۸/۰ بوده است. توجه به مولفه های شایستگی فرهنگی در کتاب جامعه شناسی دوره دوم متوسط در حد متوسط ارزیابی شد. نتیجه کلی تحلیل محتوا نشان داد که اگرچه در کتاب های جامعه شناسی دوره دوم متوسطه به ویژگی های شایستگی فرهنگی توجه شده است، اما میزان توجه به مولفه های شایستگی فرهنگی در دروس مختلف نامتوازن است. در برخی از دروس به برخی از مولفه ها توجه بسیار کم شده است و همین امر موجب عدم آگاهی دانش آموزان از این مولفه ها می شود. نتیجه گیری: توجه متوازن به مولفه های شایستگی فرهنگی که با هم تفاوت دارند لازم است. وضعیت فعلی آموزش مولفه های شایستگی فرهنگی از جامعیت کافی برخوردار نیست. پیشنهاد می کنیم با توجه به اهمیت موضوع، با رعایت اصول سازمان دهی محتوا، اصل توازن رعایت شود.

Keywords:

شایستگی فرهنگی , کتاب جامعه شناسی , دوره دوم متوسطه , تحلیل محتوا , آنتروپی شانون