شناسایی و اعتبارسنجی پیشایندها و پیامدهای روند توسعه پایدار آذربایجان غربی بعد از انقلاب اسلامی

برنامه توسعه پایدار با هدف ایجاد تعادل بین سه بعد کاهش بار محیط زیست و منابع طبیعی، حفظ رشد اقتصادی و انسجام اجتماعی دنبال می شود. نادیده گرفتن یکی از این سه جنبه، می تواند موفقیت کل فرایند توسعه را به خطر بیندازد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اعتبارسنجی پیشایندها و پیامدهای روند توسعه پایدار آذربایجان غربی بعد از انقلاب اسلامی انجام شده است. این پژوهش کاربردی با رویکرد آمیخته متوالی اکتشافی انجام شده است. شناسایی عوامل با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. مشارکت کنندگان این مرحله شامل خبرگان و صاحب نظران دانشگاهی در حوزه توسعه پایدار و مدیران مجرب سازمان های متولی توسعه پایدار در استان آذربایجان غربی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که برای پیمایش دیدگاه آنان، از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده است. مرحله کمی به منظور اعتبارسنجی پیشایندها و پیامدهای شناسایی شده انجام شده و از روش مدل سازی معادلات ساختاری (تحلیل عاملی تاییدی) بهره برده شده است. به این منظور پرسشنامه ای بر اساس عوامل احصاء شده طراحی و در میان نمونه آماری توزیع شد تا روابط بین شاخص ها و مقوله ها ارزیابی شود. داده های مرحله کمی با استفاده از نرم افزار Smart Pls نسخه ۳ مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد پیشایندهای روند توسعه پایدار استان آذربایجان غربی شامل موانع حکمرانی توسعه پایدار (موانع ناشی از دولت، موانع ناشی از جامعه مدنی و موانع ناشی از بخش خصوصی، عوامل محیطی (عوامل سیاسی، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی، فناورانه و اقلیمی جغرافیایی)، عوامل راهبردی (راهبردهای سطح کلان و راهبردهای سطح خرد (منطقه ای) بوده است. همچنین پیامدهای روند موجود توسعه پایدار استان نیز به سه دسته پیامدهای زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی طبقه بندی شدند. تحلیل های کمی نیز موید معنی داری ارتباط بین شاخص ها و متغیرها در سطح اطمینان ۹۵ درصد بود. نتایج این پژوهش می تواند مدیریت توسعه پایدار استان را، یاری رساند.

Keywords:

آذربایجان غربی , توسعه پایدار , عوامل زمینه ای , عوامل راهبردی و پیامدها.