تاثیر گرانباری نقش، تعارض نقش و ابهام نقش بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی عزت نفس سازمان محور در کارکنان شرکت ملی حفاری ایران

هدف این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای عزت نفس سازمان محور در تاثیر گرانباری نقش، تعارض نقش و ابهام نقش بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی بود. نمونه ی پژوهش، ۲۱۳ نفر از کارکنان شرکت ملی حفاری ایران بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در این پژوهش، از پرسشنامه های استانداردی هم چون ارزشیابی سازمانی میشیگان (Michigan Organizational Assessment, ۱۹۶۹)، تعارض و ابهام نقش (Rizo, Hose, & Lirtzman, ۱۹۷۰)، عملکرد شغلی (Williamz & Anderson, ۱۹۹۱)، رفتار شهروندی سازمانی (Podsakoff, MacKenzie, Morrman, & Fetter, ۱۹۹۰) و عزت نفس سازمان محور (Pierce, Gardner, Cummings, Dunham, ۱۹۸۹) و برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. آزمون الگوی پژوهش نشان دهنده برازندگی قابل قبول الگو بود. بررسی تاثیرات مستقیم نشان داد که ابهام نقش تاثیر منفی و معناداری بر عملکرد وظیفه ای (۰۱/۰p<)، رفتار شهروندی سازمانی (۰۵/۰p<) و عزت نفس سازمان محور دارد (۰۱/۰p<) و عزت نفس سازمان محور تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی دارد (۰۱/۰p<). هم چنین، آزمون تاثیرات غیرمستقیم نیز نشان داد که عزت نفس سازمان محور نقش واسطه ای در تاثیر ابهام نقش بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی دارد (۰۵/۰p<). ازاین رو به مدیران توصیه می شود که با به کارگیری راهکارهای مناسب، ابهام نقش را کاهش و عزت نفس سازمان محور کارکنان را ارتقا دهند تا از این طریق، عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی آنان نیز افزایش یابند.

Keywords:

فشارزاهای شغلی , عملکرد وظیفه ای , رفتار شهروندی سازمانی , عزت نفس سازمان محور , کارکنان شرکت ملی حفاری ایران