بررسی آثار فورس ماژور (قوه قاهره) در قرارداد پیمانکاری

قرارداد پیمانکاری، نوعی از قرارداد است که در آن، کارفرما جهت انجام پروژه ای که در دست دارد، قراردادی را با پیمانکار منعقد کرده و پیمانکار، متعهد می شود که در زمان تعیین شده، پروژه مربوطه را انجام داده و اجرا نماید. عقد پیمانکاری است که دارای شرایط و نحوه تنظیم مخصوص به خود است که در تنظیم آن، علاوه بر مقررات عام قانون مدنی، لازم است تا به قوانین خاص این نوع از قرارداد نیز توجه شود قرارداد پیمانکاری، می تواند ناظر بر طیف گسترده ای از امور و خدمات باشد. ساخت راه ها و جاده ها، ایجاد سد، حمل و نقل کالاهای خاص، از نمونه خدمات و مواردی هستند که می توانند به عنوان موضوع قرارداد پیمانکاری، مورد توافق قرار گیرند. وقوع فورس ماژور در قراردادهای پیمانکاری تحولات اساسی در تعهدات طرفین ایجاد می نماید. وقوع فورس ماژور لزوما قرارداد پیمانکاری را از بین نمی برد. این که فورس ماژور در قراردادهای پیمانکاری دقیقا چه اثری می گذارد، به توافق طرفین بستگی دارد. طرفین قرارداد به طور معمول یک ماده از قرارداد خود را به موضوع فورس ماژور اختصاص می دهند و در این ماده علاوه بر تعیین مصادیق فورس ماژور، به اثر آن نیز توجه می کنند. معمولا در قراردادها قید می شود که در صورت بروز حوادث قهری، تعهدات طرفین تا زمان برگشت به شرایط عادی، تعلیق می شود. تعلیق یعنی قرارداد برای مدتی متوقف می شود؛ اگرچه حیات قرارداد همچنان ادامه دارد. پس متوجه شدیم که اثر فورس ماژور در قراردادهای پیمانکاری لزوما خاتمه یافتن قرارداد نیست. بلکه بیش از هرچیز به توافق طرفین بستگی دارد. وقوع فورس ماژور در قراردادهای پیمانکاری ممکن است صرفا بخشی از قرارداد را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال قرارداد پیمانکاری تامین تجهیزات و ساخت بزرگراه را در نظر بگیرید. پیمانکار هم متعهد به تامین و خرید تجهیزات و هم ساخت بزرگراه است. در این میان، وقوع سیل ساخت بزرگراه را معلق می کند و این قسمت از تعهد پیمانکار را به طور موقت به حالت تعلیق در می آورد؛ در حالی که بخش دیگر تعهد پیمانکار مبنی بر تامین و خرید تجهیزات جهت نصب و ساخت به حالت تعلیق در نمی آید؛ چرا که وقوع سیل بر این بخش تعهد هیچگونه تاثیری نگذاشته است.

Keywords:

فورس ماژور , قرارداد پیمانکاری , نحوه تنظیم , تعهدات طرفین