تاملی بر ابعاد کارکردها در برنامه ریزی سیستم های دانشگاهی

با توجه به نگاه سیستمی که امروزه به بحث مفاهیم کارکردهای دانشگاهی شده است و از آنجا که مطالعات مدونی در مبحث کارکردها از زاو یه سیستمی صورت نپذیرفته است لذا در این پژوهش برآن شدیم تا با نگاهی توصیفی و مروری با توجه به نگاهی که صاحبنظران بزرگ حوزه آموزش عالی از بحث کارکرد ها در سیستم پیچیده دارند در مرحله اول به کنکاش درباره وضعیت »جریان اطلاعات، ماده و انرژی « در دانشگاه بپردازیم و ببینیم که هر کدام از ابعاد کارکردها در سیستم دانشگاه های مورد مطالعه چه وضعیتی دارند و در ادامه متوجه شویم که این جریان اطلاعات، انرژی و مواد چگونه بین کنشگران دانشگاهی رد و بدل می شود یعنی در واقع آنها چگونه این جریان را دریافت و تا چه حد آن را درک و پردازش و به اطلاعات جدید تبدیل می کنند و در ادامه متوجه شویم مراکز تصمیم گیری دانشگاه ها به چه نحو اطلاعات را به کنش های متعدد تبدیل می کنند؛ وضعیت بازخورد (فیدبک ) در دانشگاه ها به چه نحو می باشد و جریان حلقه های بازخورد چگونه بین آنها رد و بدل می شود؟ نگارنده با مطالعه نظرات صاحبنظران حوزه سیستمی مانند برتالنفی ، دروسنی ، مورن، ایکاف، دوران و یمنی که معتقدند بدون نگاه سیستمی درک و شناخت وضعیت کارکردهای دانشگاهی »جریان، مراکز تصمیم گیری ، حلقه های بازخورد و فرصت های زمانی « منجر به فهم کور، رسیدن به رویکرد ی خطی با پارادیمی ساده نگر، نامشخص و جزئی نگر می گردد به این نتیجه می رسد که نوع بررسی پژوهشگران به وضعیت کارکردها به صورت وظایف ، نگاه تک ساحتی ، سلسله مراتبی و از زاویه نگاه مدیریتی و سازمانی مورد شناسایی قرار گرفته است ؛ بنابراین عدم شناخت وضعیت کارکردهای سیستم دانشگاهی در کشورباعث شده تا ما نتوانی م از وضعیت پویایی آنها اطلاع داشته باشیم زیرا هر دانشگاهی برا ی اینکه بتواند در بستر تغییرات و پویایی جوامع علمی بقا ی خود را حفظ کند نیازمند نوآور ی و رو یکردها ی اصیل در کارکردها ی خود است که این امر نیازمند پویایی درونی )به جهت ورود جریان اطلاعات و توان تبدیلی آن به انرژ ی و مواد( و پویایی بیرونی است زیرا دانشگاه با ایجاد تغییر در کارکردها ی خود تحول و تکامل خود را ممکن می سازند. فلذا ضرورت دارد از منظر سیستمی وضعیت کارکردها ی دانشگاه مورد مطالعه قرار بگیرد.

Keywords:

کارکردها ی دانشگاهی , سیستم , جریان , حلقه بازخورد , فرصت ها ی زمانی