تجمع فلزات سنگین در گونه گنجشک خانگی در پارک های شهر تهران

مقدمه: با افزایش ورود آلاینده ها به محیط، تجمع فلزات سنگین در بافت های زنده دیده می شود. پایش زیستی روشی برای برآورد انتقال فلزات سنگین از محیط به زنجیره غذایی و بافت های زنده می باشد.هدف از این تحقیق تعیین توانایی بافت پر گنجشک خانگی بعنوان پایشگر آلاینده ها در محیط شهری می باشد. گنجشک خانگی در بسیاری از شهر ها پراکنش قابل توجهی دارد. در این پژوهش تجمع فلزات سنگین در بافت عضلانی و پر گنجشک خانگی در پارک های مختلف شهر تهران اندازه گیری شده است. مواد و روش ها: از پر گنجشک های پارک های نیاوران، ساعی، ملت، لاله، طالقانی، فدک، شهر و یادمان نمونه برداری شده است. جمع آوری پر ها از نزدیکی آشیانه ها صورت گرفت. اندازه گیری تجمع فلزات سنگین با استفاده از دستگاه ICP انجام گرفت. پهنه بندی تجمع فلزات سرب، کروم و کادمیم به روش IDW در نرم افزار GIS انجام شد. تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد.
نتایج و بحث: تجمع غلظت فلزات سنگین در پر گنجشک ها، در پارک شهر Ni> Zn > Cu > Cr > Fe> Mn ، در پارک ملت Zn > Cr > Fe >Cu >Mn >Co>Ni ، در پارک فدک Fe > Ni > Zn > Cr > Cu > Mn >Al، در پارک ساعی Hg > Zn > Cu > Fe > Ni > Co، در پارک لاله Ni > Zn > Cr > Cu > Fe > Mn ، در پارک نیاوران Fe > Zn > Cr > Mn > Cu > Ni> Co ، در پارک طالقانی Ni> Zn > Fe >Cr > Cu >Cd و در پارک یادمان بصورت Fe> Mn > Cu > Cr >Zn > Al > Ni>Cd بود است. نتیجه گیری: در پارک های مختلف میزان تجمع متفاوت است که این مساله را می توان به موقعیت جغرافیایی و رژیم غذایی نسبت داد. با توجه به فاصله به مراکز پرتردد و بزرگراه ها میزان تجمع آلاینده های ناشی از ترافیک بیشتر می شود.

Keywords:

تجمع زیستی , پرندگان , زنجیره غذایی , فضای سبز