مبانی مسئولیت مدنی *

مسئولیت مدنی در فقه شیعه یکی از مباحث مهم در حوزه فقه و حقوق است. در این تحقیق به بررسی رابطه مسئولیت مدنی و مفاهیم همگون؛ نظیر مسئولیت مدنی و اخلاق، مسئولیت مدنی و مسئولیت کیفری، مسئولیت مدنی و مسئولیت قراردادی، ارکان مسئولیت مدنی، مبانی مسئولیت مدنی پرداخته شده است.فقهای شیعه برای اثبات مسئولیت مدنی از چهار قاعده اتلاف، قاعده تسبیب، قاعده لا ضرر و قاعده تفویت کمک گرفته اند و با تمسک و استدلال به قواعدی نامبرده شده، کوشش کرده اند تا مسئولیت مدنی و غیر قراردادی افراد را به اثبات برسانند. قواعد یادشده هرچند مسئله مسئولیت مدنی افراد را به روشنی بیان می کنند؛ لیکن مهم ترین دلیل مسئولیت مدنی و بیان مبنای آن، قاعده ی احترام مال مسلمان است. در فقه و متون دینی احترام مال مسلمان مانند احترام جان او از اهمیت زیادی برخوردار است و با توجه به این امر می توان گفت: مهم ترین مبنا و دلیل برای مسئولیت مدنی، قاعده احترام مال مسلمان است.بر اساس این قاعده، هرکس مال مسلمانی را از تلف، یا غصب و یا به هر نحوی از مالش محروم سازد، آن شخص ضامن است، درصورتی که به هر وجهی سبب ضرر و زیان به صاحب مال شود، باید آن را جبران کند.

Keywords:

کلیدواژه ها: مبنا , مسئولیت , مدنی , فقه , شیعه