واکاوی نقش کهن الگوهای آنیما و آنیموس در ساختارهای معماری تخت سلیمان

کهن الگوها در ناخودآگاه روان جمعی انسان برانگیزاننده انواع کنش در ذهن معنوی اوست و تخت سلیمان جایگاه یکی از سه آتشکده اصلی ایران و از مهم ترین مراکز مذهبی و دینی قبل و بعد از اسلام بوده است و یکی از اسطوره ای ترین محوطه های باستانی ایران به شمار می رود. بررسی آثار معماری تاریخی تخت سلیمان غالبا مرتبط با مطالعات فنی، تاریخی و باستان شناسی یا رمزگشایی از نمادهای تصویری مبتنی بر دانش نماد شناسی و فرهنگی و مطالعات دینی بوده است لذا خلا پژوهشی روانکاوانه مشهود است. در این پژوهش قصد بر این است تا بارویکردی میان دانشی، تحلیلی روانکاوانه بر مفاهیم کهن الگویی در معماری تاریخی تخت سلیمان پرداخته شود و منظری نو درباره این ساختارها به دست آید. پژوهش پیش رو با رویکرد تحلیل محتوا در پارادایم کیفی انجام پذیرفته است. استخراج مولفه های شکل دهنده مفاهیم کهن الگویی و تحلیل محتوایی و مطالعه بیشترین میزان مشابهت از لحاظ کاربست مفاهیم کهن الگویی مد نظر بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهند میان نمادهای کهن الگویی آنیما و آنیموس و مضامین معنوی نهفته در اجزای معماری تخت سلیمان تناظر و وحدت برقرار است، همانگونه که در روان انسان نیز تعادلی دو وجهی از انرژی ها و وجوه مردانه و زنانه برقرار است.

Keywords:

معماری , کهن الگو(آرکی تایپ ) , آنیما , آنیموس , یونگ , تخت سلیمان