بیهوشی عمومی کودکان در دندانپزشکی بیمارستانی؛ چالش های اخلاقی در حقوق دنداپزشکی

زمینه و هدف: حقوق دندانپزشکی، قلمرویی کم پژوهیده است و حقوق دندانپزشکی کودکان، یک حوزه مطالعاتی مغفول تر در ایران است. ارائه خدمات دندانپزشکی بیمارستانی، در موارد تنش شدید بیمار و عدم همکاری یا ناتوانی از همکاری او با دندانپزشک تجویز می شود. از جمله موارد این تجویز، کودکان کم سن، عقب مانده ذهنی یا جسمی، کودکان مضطرب و ناهمکار با دندانپزشک، گستردگی نیازهای درمان دندانی کودک، امکان ناپذیری بی حسی موضعی، ابتلا به مشکلات سیستمیک مختل- کننده روند دندانپزشکی سرپایی و کودکان با ترومای وسیع در دهان-صورت است. روش: پژوهش حاضر از نوع مروری و به روش توصیفی تحلیلی می باشد و شیوه جمع آوری اطلاعات آن به صورت جستجوی کتب و مقالات دهه اخیر (۲۰۱۴-۲۰۲۴) در پایگاه های معتبر eWeb of Scienc،ScopusوPubMedاست. ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است. یافته ها: از میان موارد مذکور، تشخیص کودکان مضطرب و ناهمکار با دندانپزشک قبل از آغاز دندانپزشکی سرپایی یا حین آن، فاقد ضابطه قانونی و اخلاقی مدون در مورد مرز اضطراب و عدم همکاری قابل اغماض با موارد غیرقابل اغماض و مانع دندانپزشکی سرپایی، چالش های اخلاقی و حقوقی متعددی را درباره انجام قهرآمیز خدمات دندانپزشکی حتی در فرض توانایی دندانپزشکی به ارائه این خدمات با عنف و غلبه بر کودک، ایجاد می کند. مصلحت جسمی و روانی کودک، ناهمسویی دیدگاه والدین کودک با دندانپزشک در تغییر طرح درمان از سرپایی به بیمارستانی (با بیهوشی عمومی کودک) یابرعکس، از جمله چالش های متعدد اخلاقی و حقوقی در شرایط کنونی سکوت قوانین و منشورها و کدهای اخلاق است. نتیجه گیری: اصرار ناموجه والدین کودک بر تغییر طرح درمان از دندانپزشکی سرپایی به دندانپزشکی بیمارستانی، به دلیل مضرات بیهوشی عمومی برای کودکان، نقض حق سلامت جسمی کودک است. همچنین پافشاری والدین در جهت معکوس، موجب تحمیل تنش روانی و خشونت در قالب درمان قهرآمیز دندانپزشکی است و نقض حق سلامت روان کودک محسوب می شود. در شرایط سکوت مقررات و توصیه های سازمان جهانی بهداشت، فدراسیون بین المللی دندانپزشکی وانجمن بین المللی دندانپزشکی کودکان در این موضوع و امکان ناپذیری اقتباس از آنها، وضع مقررات ملی صنفی، حقوقی و کیفری بر پایه دکترین های اخلاقی و حقوقی جهت ساماندهی دندانپزشکی بیمارستانی کودکان لازم است.

Keywords:

اخلاق پزشکی , حقوق دندانپزشکی , دندانپزشکی بیمارستانی , حقوق کودک