بررسی مضامین کتیبه ی ستایش پروردگار در صفحه عنوان کتاب های چاپ سنگی فارسی و عربی چاپخانه ی منشی نول کشور در قرن ۱۹ و ۲۰ میلادی در هند

چاپخانه ی منشی نول کشور در هندوستان به دلیل گردآوری و چاپ بسیاری از کتاب های فارسی و اسلامی و برطرف نمودن نیاز بسیاری از کشورهای مسلمان در جهان و شبه قاره هند بسیار مورد اهمیت بوده و همواره نام و یاد منشی نول کشور در عالم چاپ در دنیا می درخشد.از دهه ی ۱۸۴۰ میلادی شیوه ی نوینی در چاپ سنگی کتاب ها در هند به وجودآمد.این شیوه مبتنی بر طراحی صفحه عنوان در قالب کتیبه ها، همراه با ویژگی هایی شاخص است،که همچون یک اثر هنری مجرد حائز اهمیت بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی مضامین و محتوای کتیبه ی ستایش پروردگار به عنوان بخشی از تزیینات صفحه عنوان در کتاب های فارسی و عربی چاپخانه منشی نول کشور انجام گرفته است.پرسشهای پژوهش عبارتند از:الف: محتوای کتیبه ی ستایش پروردگار در صفحه عنوان کتاب های فارسی و عربی چاپخانه ی منشی نول کشور چیست؟ب: چه رابطه ای میان محتوای کتیبه ی ستایش پروردگار در کتاب های فارسی و عربی چاپخانه ی منشی نول کشور وجود دارد؟ این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی وبا بهرهگیری از منابع کتابخانه ای تصویربرداری انجام شده است. جامعه پژوهش مشتمل بر۲۰ تصویر است که به صورت غیر احتمالی برگزیده شده است.نتایج پژوهش گویای این است که کتیبه های ستایش پروردگار در کتاب های عربی تماما شامل آیه های قرآن است که می توان به تنوع بی شمار و درایت به پیام مندرج در رابطه با کتاب اذعان داشت.در کتاب های فارسی عبارات ستایش پروردگار به زبان فارسی و جملاتی ادیبانه به کاررفته که باتوجه به موضوع و محتوای کتاب بر جنبه ی زیباشناختی و نفاست صفحات افزوده است.علاوه بر آن ظرافت موجود در ساختار عبارت کتیبه،به دلیل مهارت کاتب در طراحی منسجم حروف و ریتم آرام و چشم نواز و ایجاد فضای مثالی و خیالی قابل تحسین است. همچنین در خصوص محتوای کتیبه ی ستایش پروردگار آیه های قرآن علاوه بر کتاب های عربی در کتاب های فارسی نیز دیده می شود.

Keywords:

چاپ سنگی , منشی نول کشور , هندوستان , صفحه عنوان , کتیبه