نقش فقه در تحقق عدالت سیاسی

با عنایت به مفهوم »فقه « به مثابه »علم به احکام شرعی « از یک طرف و با توجه به مفهوم »عدالت اجتماعی « به مثابه »رعایت مساوات در جعل و اجرای قانون« می توان گفت که فقه با متد و شیوه قوانین فقهی در پی حل معضلات جامعه و رفع ناهنجاری های فردی و اجتماعی بر اساس برقراری عدالت اجتماعی است . نقش فقه در تحقق عدالت اجتماعی از ابعاد فقه سیاسی است و آنچه مورد توجه فقه سیاسی می باشد احقاق حقوق در جامعه و برقراری روابط اجتماعی و تامین کننده سعادت دنیا و آخرت انسان و همچنین بسط و اقامه عدالت اجتماعی در سایر محورهای آن اعم از مسائل سیاسی است . نقش و کارآمدی فقه از حد ارتباط و عمل شخصی و مشروعیت قانونی ارتقا یافته و بر اساس ضوابط و مقررات شرعی در چهارچوب قانون اساسی معیار روابط اجتماعی قرار گرفته است . می توان عدالت را به عنوان اصلی در مسیر دریافت حقوقی آموزههای شرعی دانست و برای آن ارزش مبنایی قائل شد و به ایراد نادرست فردگرایانه بودن احکام شرعی پاسخی بجا داد. برای ایجاد عدالت اجتماعی نمی توان تنها به عدالت فردی متکی بود؛ بلکه قدرت حاکم ، قوانین و ضمانت اجراهای کارآمد از ضروریات تحقق و بسط عدالت در اجتماع است و مورد توجه ویژه قانونگذار شرع اسلام قرار گرفته است . آنجه که بی تردید احکام شرعی اسلام رسالت اجتماعی نیز دارند، ناگزیر باید و نبایدهای دینی کلیه نظامهای دینی ، همه نظامهای سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و حقوقی را دربرمی گیرد. عدالت اجتماعی یک اصل بزرگ اسلامی است و اسلام به آن اهمیت فوقالعاده داده و آن را یک وظیفه بزرگ می داند.

Keywords:

فقه , عدالت سیاسی , عدالت اجتماعی