تاثیر فلز سنگین جیوه بر تحرک اسپرم و ساختار بیضه ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum) با استفاده از تکنیک کشت بافت (In vitro)

چکیده جیوه از عناصر سمی وارد شده به اکوسیستم دریای خزر بوده که قابلیت تجمع در بدن آبزیان را نیز دارا می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات بافت بیضه و ارزیابی تحرک اسپرم ماهیان نر سفید تحت تاثیر این فلز سنگین می باشد. در ابتدا بافت بیضه با ۵-۱۰، ۶-۱۰ و ۷-۱۰ مولار کلرید جیوه، به مدت ۳ و ۶ روز در شرایط آزمایشگاهی کشت شد و در آزمایش دوم تحرک اسپرماتوزوآی ماهیان تحت تماس با غلظت های ۰، ۰۱/۰، ۱/۰، ۱، ۱۰، ۱۰۰ و ۱۰۰۰ میلی گرم در لیتر کلریدجیوه مورد سنجش قرار گرفت. نتایج بیانگر افزایش بروز ضایعات بافت بیضه و کاهش روند اسپرماتوژنز با افزایش غلظت و مدت زمان تماس بود، به طوری که در غلظت ۵-۱۰ مولار در روز ششم، تعداد بسیار زیادی از سلول های جنسی نکروز یافت. همچنین با افزایش غلظت جیوه، پارامترهای تحرک اسپرماتوزوئیدها به صورت معنی داری کاهش یافت (۰۵/۰P<) و در غلظت ۱۰۰ و ۱۰۰۰ میلی گرم در لیتر اسپرماتوزوئیدها کاملا از حرکت بازایستادند. براساس نتایج به دست آمده از این پژوهش میزان بروز آسیب در بافت بیضه و اسپرماتوزآهای ماهی سفید با مدت زمان تماس و غلظت جیوه رابطه مستقیم دارد و ادامه پیشرفت آلودگی در محیط زیست این ماهیان می تواند در درازمدت صدمات جبران ناپذیری را در پی داشته باشد.

Keywords:

ماهی سفید