گونه شناسی حظیره های مقابر خراسان بزرگ از سده های اولیه تا قرن ۱۴ق.

vدر ارتباط با ساختار و سیر تحول آرامگاههای حظیره­ای پژوهشی صورت نگرفته­است. پژوش حاضر بر آن است تا از طریق مطالعات کتابخانه­ای و بررسی میدانی، چگونگی ساختار و سیر تحول این نوع از مقابر را بررسی و مطالعه کند. از این­رو برای شناخت فرم، موقعیت مکانی، مصالح، تزیینات و وجوه افتراق و اشتراک آنها، ۸ نمونه مطالعاتی از مقابر حظیره­ای در منطقه خراسان بزرگ در نظر گرفته شده­است. یافته­ها نشان می­دهد که این نوع از مقابر در مراحل آغازین، با دیوار محصور بوده که غالبا جمعی از قبور را احاطه می­کرده­است. این قبور با گذشت زمان و به احتمال از سده­های ۵ و۶ق، از فضایی ساده به حظیره مرکب از نوع اول( ساده) و پس از آن در دوره تیموریان و شیبانیان به حظیره مرکب از نوع دوم( پیچیده) تبدیل شده­اند. در هر دوره تاریخی نیز در فرم، ساختار، موقعیت قرارگرفتن و تزیینات آنها تغییرات قابل توجه­ای روی داده­است.

گونه شناسی حظیره های مقابر خراسان بزرگ از سده های اولیه تا قرن ۱۴ق. Keywords:

Tomb , Hazira , Islamic architecture , Great Khorasan (Central Asia , Khorasan , Afghanistan). , مقبره , حظیره , معماری اسلامی , خراسان بزرگ( آسیای مرکزی , خراسان , افغانستان).