بررسی اثر تغییر اقلیم در روند سلامت حوزه آبخیز از طریق چهارچوب فشار-وضعیت-پاسخ مطالعه موردی: حوزه آبخیز رادکان، استان خراسان رضوی

آتنا نژادرحیم; علی گلکاریان; آذر زرین

بررسی اثر تغییر اقلیم در روند سلامت حوزه آبخیز از طریق چهارچوب فشار-وضعیت-پاسخ مطالعه موردی: حوزه آبخیز رادکان، استان خراسان رضوی

Publish place: Iranian journal of rainwater catchment systems، Vol: 12، Issue: 1

Publish Year: 1403

Type: Journal paper

Language: Persian

This Paper With 27 Page And PDF Format Ready To Download

DOWNLOAD Paper

Certificate
I'm the author of the paper

این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

مدیریت بحران > تغییر اقلیم

Export:

Link to this Paper:

https://civilica.com/doc/2073047

Document National Code:

JR_JIRCSA-12-1_002

Index date: 16 September 2024

بررسی اثر تغییر اقلیم در روند سلامت حوزه آبخیز از طریق چهارچوب فشار-وضعیت-پاسخ مطالعه موردی: حوزه آبخیز رادکان، استان خراسان رضوی abstract

حوزه های آبخیز سیستم های اجتماعی-بوم شناختی هستند که به طور قابل توجهی می توانند تحت تاثیر تغییر اقلیم قرار گیرند. از آن جایی که این تغییرات از جمله تغییر در میزان و الگوهای بارش و افزایش دما، می تواند سبب افزایش آسیب پذیری حوزه های آبخیز شود، لذا شناخت اثرات تغییر اقلیم بر فرآیندهای هیدرولوژیکی و سایر جنبه های مختلف در سطح حوزه آبخیز، می تواند سبب ایجاد رویکردهایی جهت کاهش این اثرات و یا سازگاری با آن ها شود. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیرات تغییر اقلیم بر سلامت آبخیز رادکان در استان خراسان رضوی، انجام شده است. در این مطالعه، ابتدا سلامت آبخیز از طریق چهارچوب فشار-وضعیت-پاسخ (PSR) برای دوره تاریخی ۲۰۱۴-۱۹۹۰ تعیین شد. بدین منظور ۱۶ معیار طبیعی و انسانی انتخاب و در قالب سه شاخص فشار، وضعیت و پاسخ طبقه بندی شدند. پس از محاسبه معیارها برای ۱۴ زیرحوضه مورد مطالعه، استانداردسازی معیارها انجام و سپس از طریق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تعیین وزن شدند. در نهایت سلامت آبخیز مورد مطالعه از طریق چهارچوب PSR برای ۱۴ زیرحوضه تعیین و در پنج کلاس سالم، نسبتا سالم، متوسط، نسبتا ناسالم و ناسالم طبقه بندی شد. سپس به منظور بررسی تاثیرات تغییر اقلیم بر سلامت آبخیز ، از داده های مدل اقلیمی MPI-ESM۱.۲-HR تحت دو سناریو SSP۲-۴.۵ و SSP۵-۸.۵، برای سه دوره زمانی آینده ۲۰۵۰-۲۰۲۶، ۲۰۷۵-۲۰۵۱ و ۲۱۰۰-۲۰۷۶ استفاده شد. نتایج نشان داد در دوره تاریخی غیر از یک زیرحوضه که در طبقه سالم و دو زیرحوضه که در طبقه نسبتا ناسالم قرار داشتند، مابقی زیرحوضه ها از نظر سلامت در طبقه متوسط بودند. مقایسه شاخص سلامت در دوره های زمانی آینده با دوره تاریخی، نشان دهنده کاهش سلامت در هر دو سناریو بود که میانگین این کاهش به ترتیب در دوره های زمانی ۲۰۵۰-۲۰۲۶، ۲۰۷۵-۲۰۵۱ و ۲۱۰۰-۲۰۷۶ تحت سناریو SSP۲-۴.۵ برابر با ۸۴/۸ ، ۴۹/۸ و ۱۱/۱۱ درصد و در سناریو SSP۵-۸.۵ به ترتیب برابر با ۳۳/۷، ۰۴/۱۳ و ۸۵/۹ درصد است.

بررسی اثر تغییر اقلیم در روند سلامت حوزه آبخیز از طریق چهارچوب فشار-وضعیت-پاسخ مطالعه موردی: حوزه آبخیز رادکان، استان خراسان رضوی Keywords:

Climate change , Pressure-State-Response framework , Watershed health , Watershed management , Watershed sustainability. , پایداری آبخیز , تغییر اقلیم , چهارچوب فشار-وضعیت-پاسخ , سلامت آبخیز , مدیریت آبخیز

بررسی اثر تغییر اقلیم در روند سلامت حوزه آبخیز از طریق چهارچوب فشار-وضعیت-پاسخ مطالعه موردی: حوزه آبخیز رادکان، استان خراسان رضوی authors

آتنا نژادرحیم

M.Sc. Student, Range and Watershed Management Department, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

علی گلکاریان

Associate Professor, Range and Watershed Management Department, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

آذر زرین

Associate Professor, Department of Geography, Faculty of Literature and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :

Abbass, K., Qasim, M. Z., Song, H., Murshed, M., Mahmood, ...

Alilou, H., Rahmati, O., Singh, V.P., Choubin, B., Pradhan, B., ...

Apan, A. A., Raine, S. R., & Paterson, M. S. ...

Deshmukh, A., & Singh, R. (۲۰۱۶). Physio-climatic controls on vulnerability ...

Eskandari Damaneh, H., Jafari, M., Eskandari Damaneh, H., Behnia, M., ...

Esmali Ouri, A., & Kateb, F. (۲۰۲۰). Study of Soil ...

Farina, A. (۱۹۹۸). Principles and methods in landscape ecology. Chapman ...

Fauzi, F., Kuswanto, H., & Atok, R. M. (۲۰۲۰). Bias ...

Gari, S. R., Guerrero, C. E. O., Bryann, A., Icely, ...

Hamel, P., Riveros-Iregui, D., Ballari, D., Browning, T., Célleri, R., ...

Harris, I., Osborn, T. J., Jones, P., & Lister, D. ...

Hazbavi, Z., & Sadeghi, S.H.R., (۲۰۱۷). Watershed health characterization using ...

Hazbavi, Z., Parchami, N., Alaei, N., & Babaei, L. (۲۰۲۰). ...

Lian, Y., Sun, M., Wang, J., Luan, Q., Jiao, M., ...

Lu, T., Han, Y., Dong, L., Zhang, Y., Zhu, X., ...

Madadi, A., Ghale, E., Ebadi, E., Nezafat, T. B., & ...

Mosaﬀaie, J., Salehpour Jam, A., Tabatabaei, M. R., & Kousari, ...

Mostafazadeh, R., Jafari, A., & Keivan, B. F. (۲۰۱۸). Comparing ...

O’Neill, B. C., Kriegler, E., Ebi, K. L., KempBenedict, E., ...

Ouyang, W., K. Skidmore, A., Hao, F. & Wang, T. ...

Peyrowan, H., R. Bayat, R. Shariat jafari, M. Jafari A. ...

Qadri, K., & Fazli Sani, I. (۲۰۱۵). Quantitative analysis of ...

Ranjbar, M., & Iranmanesh, F. (۲۰۰۷). Investigating the effective factors ...

Rapport, D., & Friend, A. (۱۹۷۹). Towards a Comprehensive Framework ...

Ross, E. R., & Randhir, T. O. (۲۰۲۲). Effects of ...

Sadeghi, S. H, Ebrahimi Getkash, Z., Jafari, F., & Fadzi, ...

Sadeghi, S. H., Tavoosi, M., Zare, S., Beiranvandi, V., Shekohideh, ...

Strahler A. N. (۱۹۶۴). Quantitative geomorphology of drainage basins and ...

Thornthwaite, C. W. (۱۹۴۸). An approach toward a rational classification ...

Yang, Y., Weng, B., Man, Z., Yu, Z., & Zhao, ...

Zanganeh Asadi, M. A., & Naemi Tabar, M. (۲۰۲۱). Relationship ...

Zhai, X., Li, Y., Wang, H., Haung, G., & Li, ...

اخوان، حسان، عموشاهی، سولماز. و ستوده، احد (۱۳۹۷). بررسی تغییرات ...

صدیق، رضا، باقریان کلات، علی، نور، حمزه، رجایی، حسین، شیبانی ...

مددی، عقیل، قلعه، احسان، عبادی، الهامه، نظافت تکله، بهروز. و ...

مصطفی زاده، رئوف زاده، جعفری، انیس. و کیوان بهجو، فرشاد. ...

نیکویی، حامد، آذری، محمود. و دستورانی، محمدتقی. (۱۴۰۱). اثر تغییر ...